Gezien: Explosions in the Sky, Tivoli, Utrecht

Pukkelpop (vanavond zwaar geteisterd door noodweer) heeft een mooie line-up dit jaar vind ik. Vergeleken met Lowlands stonden er op Pukkelpop een aantal kleinere bands die ik wel graag had willen zien. Twee daarvan, Yuck en Explosions in the Sky, speelden afgelopen maandag in Tivoli, Oudegracht.

Vanavond twee bands in het voorprogramma. Naast Yuck ook Klaske Oenema die de avond mag openen. Als ik Tivoli inloop is ze al bezig. Aan de linkerkant van haar zit Harm Wierda, een vriendelijke blonde meneer met blonde baard, die het overduidelijk erg leuk vind om vanavond Klaske te begeleiden. Zijn linkerhand op de bastoetsen, zijn rechter op de synthesizer. Klaske zelf zingt haar ingetogen liedjes mooi en fluweelzacht, en begeleid zichzelf met een Spaanse gitaar en tijdens een nummer met – jawel – een blokfluit! De rustige liedjes zijn aardig, maar ik vind het ook wel wat saai – je moet er natuurlijk ook maar van houden. Het is natuurlijk wel weer respectloos dat het halve publiek achterin luid staat te kletsen, zo creëer je natuurlijk nooit een intieme sfeer.

Yuck dan. De band bestaat (pas) sinds 2009 en komt uit London. Ik had er hier en daar wel positieve dingen over gelezen, dus ik was ook wel benieuwd – al had ik er thuis nog niet heel veel naar geluisterd. En dan is het ook eigenlijk leuker om live echt kennis te maken met de band. Direct valt de haardos op van drummer Jonny Rogoff. Een enorme kroeskop. Tijdens het concert schatte ik zo in dat het toch wel zo’n 25 centimeter hoog moest zijn. Na het eerste nummer wreef hij ook al de handdoek in zijn gezicht. Ja het is warm in Tivoli. Maar na een nummer al? Affijn. Op links zanger Daniel Blumberg, die er wel schik in heeft vanavond. “We are Yuck.” En direct een korte grinnik, hij beseft dus blijkbaar ook wel hoe grappig dat klinkt. Mariko Doi is de bassiste die met haar haar voor de ogen toch een beetje verhult dat ze – als ik dat achteraf zie – van Aziatische komaf is. Ze staat er overigens verder maar wat stijfjes te bassen. Vast heel cool. De band speelt indierock ergens in de buurt van Pavement,  Dinosaur Jr en Sonic Youth. Maar ik mis wel die scherpe rand of een stuk opwinding van die genoemde referenties. Ze hebben prima songs, de zang is goed, maar verder is het vaak een beetje traag, en de gitaren vliegen niet al te vaak uit de bocht. En ik heb het vermoeden dat de bandleden hun instrumenten nog niet ten volle (kunnen) benutten. Het een-na-laatste nummer is dan wat meer uptempo en dat kan het optreden wel gebruiken. Pas helemaal op het einde gieren de gitaren dan eindelijk eens echt helemaal goed uit de bocht. Een aardig optreden met prima songs, maar voor mij vanavond niet direct legendarisch.

Dan Explosions in the Sky. De band uit Texas is toch wel een van de betere en bekendere post-rock bands. De bandleden spelen vanavond ongedwongen en toch dwingend, opwindend, energiek en strak. Vier gitaristen maar liefst, waarvan de bassist eigenlijk het hele optreden verscholen staat achter een versterkertoren. Zou het zijn omdat hij er officieel niet bij hoort (de band bestaat volgens mij formeel uit 4 leden)? Of wil hij geen last hebben van het geluid uit de versterkers? Ik weet het niet precies, maar het lijkt er op dat hij gewoon een aantal nummers meespeelt op de bas zodat de rest meer ruimte heeft voor het gitaarwerk. De overige gitaristen zitten opvallend vaak op de grond geknield om alle effectapparatuur op de grond te bedienen. De vlag die er hangt blijkt achteraf de Texaanse vlag te zijn geweest. Aha. That makes sense. De eerste twee nummers (“Yasmin The Light” en “Last Known Surroundings” – het eerste nummer van het laatste album) hakken er aardig in. Het volume staat behoorlijk hard – maar de bas overheerst ook wel. Pas bij het derde nummer heb ik het idee dat het goed staat. Oordoppen zijn ook echt nodig met zo’n volume. Het valt dan wel op hoe de band zo live nog veel indrukwekkender overkomt dan op het album. De dynamiek is nu letterlijk voelbaar. De overgangen tussen subtiel en woest zijn subliem en geniaal. Deze band weet dat truukje ook wat spannender uit te voeren dan veel genregenoten waar je de hard/zacht overgangen vrij goed kunt voorspellen en er soms wat weinig variatie in zit. Explosions in the Sky houdt het gedurende het hele optreden spannend. Bij de wat meer uptempo stukken zie je het publiek ook even uit de trance komen en bewegen dan intensief mee. Wat een gedrevenheid van de bandleden. Je ziet de shirtjes van de bandleden langzaam nat worden van het zweet. Het is dan ook interessant om te zien hoe de nummers zo live tot stand komen – dat geeft een iets andere ervaring dan dat je het thuis beluistert. De band speelt zo’n 1:20 uur en doet dat bijna aan 1 stuk door. De nummers glijden mooi in elkaar over en geven bijna geen ruimte om te applaudiseren. Afgezien van die paar ontstemde gitaarsnaren die je af en toe kon horen, is het optreden vrijwel perfect. Zeer de moeite waard. Buitengewoon goed zelfs.