Gezien: Opeth, Heineken Music Hall, Amsterdam

Mooi man. Na een drukke werkweek in je nette kloffie op de fiets stappen en de trein pakken naar Amsterdam Bijlmer ArenA, op weg naar je favoriete band. Geen beter begin van het weekend. Nee, geen Linkin Park in de Ziggodome maar Opeth vanavond in de Heineken Music Hall. En nee, Mikael Åkerfeldt – frontman van de Zweedse band – heeft het fout vanavond als hij aangeeft dat hij hier eerder stond met Dream Theater. Die ‘progressive nation’-tour was wel degelijk in Ahoy in Rotterdam, zie mijn verslag van toen hier. Nee, ze stonden wel eerder in Amsterdam, maar dat was in de Melkweg ooit (in mijn herinnering) want daar stonden ze in 2008. Daar had ik ook een kaartje voor, maar dat feest ging toen helaas niet door. Maar ik heb geen klagen. Ik heb de band al gruwelijk vaak gezien in Nederland (en een keer in Essen) en dat ook regelmatig beschreven op deze blog, dus ik zal niet alles herhalen en het een beetje kort proberen te houden. Ik krijg klachten van mijn familie dat mijn verhalen te lang zijn, haha.

De Heineken Music Hall is nou niet direct mijn favoriete plek. Beetje te modern en een wat kale fabriekshal vind ik het nog steeds, met – uiteraard – Heineken als pispils, maar ze hebben het wel in bekers van halve liters als je dat wil. Dat compenseert wel wat, al heb je vaak geen flauw idee wat je er voor betaalt (14 muntjes voor 20 euro, een halve liter is 4 muntjes, oftewel: je hebt geen flauw idee wat het kost ter plekke, vast een bewuste strategie). Dat deze muziekhal ook meer echo heeft en wat wollig nagalmt blijkt vooral achterin als het Franse Alcest is begonnen met “Opale”. Ergens in mijn achterhoofd leek het me nog wel een aardige band, dat Alcest. Vroeger (begin van deze eeuw) was het nog black-metal, maar de band veranderde al snel van stijl, alhoewel we vanavond nog wel een paar ijzige blackmetal-achtige schreeuwstukjes (of hoe noem je dat) te horen krijgen, goed voor wat opgetrokken wenkbrauwen, want je verwacht het niet direct. Ik vind het vooral heel erg een post-rock atmosfeer hebben met lijzige zang en over-de-top melodieën. Een beetje Sigur Rós, maar dan de Sky-radio variant. Natuurlijk zijn die post-rock-pingelende of shoegazende gitaren lekker (alhoewel de linker gitarist alleen en soms slecht te horen is en ook alleen op de linker-box), maar die zoete melodieën zijn mij te overheersend. Alsof je een bus slagroom leegspuit op een aardbei. Beetje overdreven naar mijn smaak. “Als kind had Neige fantasieën over een elfenland/fantasiewereld. Neige wil luisteraars meenemen naar zijn herinneringen en droomwereld.” aldus Wikipedia over de zanger/gitarist. Dat plaatst het in een bepaald perspectief. Bij een nummer als “Autre Temps” kan ik er volledig in meegaan en dat is een prachtig nummer, maar over het geheel had ik het veel donkerder en afwisselender willen horen. Bovendien bleef het tempo veels te loom. Wel grappig dat afsluiter “Délivrance” als titel lijkt op “Deliverance”, de afsluiter van Opeth later.

Maar goed, Opeth doet het e.e.a. veel beter, die lui houden de aandacht er voortdurend bij, al is het geen ‘Kiss-spektakel’ aldus de frontman en zet hij de publieksparticipatie nog te kakken, bijvoorbeeld hoe James Hetfield dat altijd op zijn standaard ‘Oh yeah!”-manier doet. Åkerfeldt is als droge stand-up comedy-act vanavond ook weer erg grappig vanavond. Maar goed, Opeth kan dus zelfs binnen nummers enorm goed schakelen in ritme, van hard naar zacht en van cleane zang naar grunts en weer terug. Van folky gitaargepingel naar deathmetal-riffs en blastbeats. Opeth blijft altijd boeien, en zeker vanavond. De band heeft een waanzinnige setlist uitgezocht voor deze tour, hoewel die wel elke avond exact hetzelfde is. Volgens mij had ik ook ergens gelezen dat de band gewoon samen heeft gekeken welke nummers ze graag live wilden spelen, en daar kwam een selectie uit van enorm veel verschillende albums uit het 24-jarige bestaan van de band. Oh ja, volgend jaar bestaan ze 25 jaar en er is al iets in Londen geboekt wat hint naar het spelen van het hele Ghost Reveries-album. Hopelijk blijft dat niet beperkt tot maar een datum en doen ze weer een speciale tour, net zoals toen voor hun 20-jarig bestaan in Essen (een van de briljantste concerten ever).

Pale Communion is natuurlijk het laatste album, en toen in 013 speelden ze wel erg veel van het laatste album (Heritage), maar niet vandaag dus. De Opeth fan van vroeger wordt ook bediend. Maar natuurlijk wordt het album niet genegeerd en start de band met (na “Through Pain in Heaven” van Popol Vuh van een bandje) het geweldig (seventies) proggende “Eternal Rains Will Come”. Martin “Axe” Axenrot (drummer sinds 2006) kan gelijk aan de bak, maar ook voor de rest is het begin een aardig kunststukje, want “Cusp of Eternity” (ook van het nieuwe album) en “Bleak” (van het oude Blackwater Park-album) worden strak achter elkaar gespeeld, volgens mij uniek voor de band. Åkerfeldt ouwehoert graag namelijk. “Cusp of Eternity” heeft zo’n lekkere drive, alhoewel het verder niet super bijzonder is, behalve die geweldige solo van Fredrik Åkesson, alhoewel die vanavond wat kort en gehaast klinkt, net zoals het hele eerste stuk wat rommelig klinkt en wat te snel afgewerkt lijkt.

Gelukkig klinkt de rest van de set wel enorm scherp en strak, en ook de synthesizers van Joakim Svalberg zijn gelukkig beter te horen na verloop van tijd. Zeker bij een nummer als “The Lotus Eater” sorteert dat effect want dat rare funky tussenstukje heb ik volgens mij nog nooit zo goed live gehoord. Toetsenwerk en gitaren horen daar een paringsdans uit te voeren en dat lukt beter dan ooit vanavond. Na “Bleak” (uit 2001) wordt dan nog antieker werk gebracht met “The Moor” uit 1999 (ook in Essen toen gespeeld) en het geweldige (stokoude) “Advent” uit 1996 van Morningrise. Fantastische versie, en Åkerfeldt zingt uiteraard veel beter dan toen. Zijn grunts zijn misschien iets minder vuil tegenwoordig (hij spaart daarmee ook een beetje zijn stem dacht ik), maar nog prima in orde (nog wel eens een klacht van oude zurige fans).

Na dat oude deathmetal-geweld gaan we weer terug naar de huidige tijd met het nieuwe “Elysian Woes”. Wel aardig, goed gezongen ook, maar niet echt mijn favoriete nummer van dat nieuwe album. Na het relatief rustige “Windowpane” (stond al vaak op de setlist) komt “Devil’s Orchard” als enige van het vorige Heritage, maar met name het slotstuk is imposant met vier deathmetal-kneiters van hoog niveau, typisch Opeth stijl en – uiteraard – lang. Na het oeroude “April Ethereal” volgt dus een uitstekende versie van “The Lotus Eater” van Watershed (het laatste ‘harde’ album zeg maar), waarna een oude favoriet langskomt die ik – volgens mij – nog nooit live had gehoord. “The Grand Conjuration” stond op een verzamel CD die ik helemaal grijs heb gedraaid, dus ik ken elke noot en gitaarslag tot in details. Ik draai het eigenlijk ook nooit meer. Helemaal stukgedraaid. Ik kon dat themaatje eigenlijk bijna niet meer aanhoren, alsof er zo’n eftelingdeuntje dagen in je hoofd blijft zitten. Maar vanavond voel ik het nummer gewoon weer door mijn aderen vloeien als wonderschone nostalgie naar vroeger. Perfect uitgevoerd ook, ook al moet de band opnieuw beginnen omdat de gitaar van Åkerfeldt het even niet doet. Dat “Deliverance” dan langskomt in de toegift lijkt een zekerheidje, maar dat is zeker niet altijd zo geweest bij deze band. Het is wel de uitsmijter die ik graag hoor. Lastig headbangen op het einde ook, maar ik ken de staccato riffs erg goed en headbang dan ook wild mee (als een van de weinigen merk ik op). In mijn nette kleren. Met mijn korte haar. Nou goed, misschien ben ik de enige, maar als dit nummer langskomt heb ik de dag erna altijd wat spierpijn in mijn nek, want zo veel train ik die spieren daar ook niet. Maar het was weer fantastisch en dat is knap voor zo’n band die na zoveel jaar nog steeds aan de top blijft staan en steeds meer zieltjes lijkt te winnen, getuige ook de behoorlijk goed gevulde (grote) zaal. Dit is wel iets anders dan de Melkweg. En ik gun ze dat succes. Ik waardeer het enorm dat ze gewoon lekker hun eigen gang gaan met die laatste twee progrock-platen, maar ik waardeer het ook zeker dat ze hun eigen afkomst en verleden niet verloochenen en vanavond een dikke greep deden uit hun deathmetal-verleden. En als je het dan zo fantastisch uitvoert kun je als fan alleen maar tevreden zijn. Wat zeg ik. Gewoon weer diep onder de indruk.

Andere getuigenverklaringen: Lust for Life / OOR / ROAR / Counter Culture