Gezien: Archive, Doornroosje, Nijmegen

Ik heb een haat/liefde verhouding met de uit Londen afkomstige (en vanuit Parijs opererende) groep Archive. Het enthousiasme voor de band begon voor mij rond Lowlands 2004, toen de band in de Bravo optrad en het optreden gedeeltelijk overlapte met (een eveneens briljante) Oceansize in de Grolsch-tent er pal tegenover. Toen nog met zanger Craig Walker dacht ik, die ook meezingt op het Noise album. Sowieso een succesvolle periode voor de band toen ze doorbraken naar een wat groter publiek. Walker verliet de band later dat jaar als ik het goed heb, maar Lights en Controlling Crowds (deel I t/m III) waren nog uitstekende albums daarna vond ik, met de nieuwe bandleden Pollard Berrier en Dave Pen (speelt ook in BirdPen) op zang, vanavond in Doornroosje ook aanwezig. Rapper MC Rosko John, die in Utrecht in 2009 nog wel aanwezig was (en waar BirdPen support-act was), ontbreekt vanavond, en ook Maria Q is er niet (zingt op een aantal nummers uit die tijd). Vanavond is het Holly Martin die de vrouwelijke vocalen voor haar rekening neemt en dat is logisch, ze is ook op With Us Until You’re Dead (2012) en het recente Restriction (2015) te horen. Maar goed, na Controlling Crowds  verloor ik wat interesse in de band, mede ingeluid door een ronduit zwakke Controlling Crowds IV (leek net een setje B-kantjes van het voorafgaande deel I-III) en ook With Us Until You’re Dead deed me eigenlijk te weinig. Maar goed, als de band dan toch in de buurt is…. Cliffhanger: zou de oude liefde zijn verroest of niet?

Die laatste platen had ik wel degelijk een paar keer geluisterd, zo ook het pas verschenen Restriction. Maar dat was wel steeds op de achtergrond, terwijl je dit misschien beter tot je kunt nemen op een wat hoger volume. Vanavond in Doornroosje is er in elk geval geen klagen over de geluidskwaliteit. Fantastisch helder, zuiver. Stevig, maar niet té extreem hard. Zeer ruimtelijk ook, zo midden in de zaal word je bedolven onder een smakelijk stereobeeld. Het geluid van Archive klinkt in elk geval magistraal door de speakers, precies zoals het bedoeld is, wat je ook van de nummers vindt. De eerste test van de geluidsinstallatie vanavond komt wel van Archive, maar wordt niet live gespeeld…

De supportact vandaag is een film + soundtrack van Archive zelf: Axiom. En ja, die had ik dan ook wel eens gehoord, al vraag ik me af of ik toen echt goed doorhad dat het bij een film(project) hoorde. Het album heeft best wel wat spanning en suspense zoals ik dat graag hoor van Archive, naast wat flauwere passages overigens. En dan leeft de muziek zelf op door deze vertoning, maar de muziek is dan ook wel beter dan de obscure film zelf vind ik, waarvan het maar niet echt duidelijk wil worden waar het nu precies over gaat. Het lijkt te gaan over een sekte, over engelen en demonen, over wereldheerschappij, over duiveluitdrijving. Ja, over wat nu precies. Hier is ie helemaal te zien, dus ga vooral je gang. Ergens moet het choqueren, zo lijkt het, maar in de zaal halen we stiekem onze schouders op. De muziek maakt bij vlagen wel indruk dus, maar de film zelf is vooral…, ehm…, raar.

Na een minuutje of 37-38 is de film weer afgelopen en is het wachten om de band daadwerkelijk live aan het werk te zien. De bar achterin is dicht en daar hangt een zwart doek om dat stuk van de zaal en ook de balkons zijn dicht. De opkomst is nog redelijk met een man of 500 gok ik, waarmee de zaal nog lekker gevuld staat, maar niet opeengepakt. Opvallend toch dat het gemiddeld wat ouder publiek lijkt te zijn. Is dit iets wat geen jongeren trekt? Het zou kunnen. Dit soort trip-hop/electronica/prog/post-rock is misschien niet iets waar jongeren wild van worden tegenwoordig, liefhebbers zul je ook meer vinden in de hoek van Massive Attack of Portishead, maar ook Radiohead, UNKLE en Pink Floyd worden genoemd (bij de aankondiging van dit concert).

En dan staan ze daar, met zeven man op het podium. Netjes hetzelfde gekleed in het zwart met bandlogo op de bovenarm. Het is gelijk duidelijk dat Archive alles goed heeft verzorgd. De drie grote projectieschermen op de achtergrond tonen artistieke filmpjes, af en toe gemixt met live beelden van twee camera’s die vlakbij de microfoonstandaarden zijn opgesteld. Doet me gelijk denken aan Portishead, die had dat ook afgelopen Lowlands, en ook Massive Attack maakt natuurlijk veel gebruik van beelden op de achtergrond. Wat dat betreft voelt het optreden groots aan, het podium van Doornroosje is ook breed en diep. Samen met de geweldige lichtshow is het optreden dus tot in de puntjes verzorgd. Zo zijn sommige overgangen naar een nieuw nummer naadloos aan elkaar geregen (van “Black And Blue” naar “Sleep” bijvoorbeeld). De enige echte hapering is “Rituals” dat in het begin wordt stopgezet vanwege een mankement aan de snare drum. Eigenlijk wel fijn om te merken dat het ook maar echt mensen zijn die dit allemaal ter plekke voor je neus aan het maken zijn. Je zou het ook zomaar erg gelikt kunnen vinden allemaal.

Maar hoe is de muziek vanavond? Grofweg kun je het onderverdelen in twee gedeeltes vind ik. De band begint verrassend sterk met een gedreven en magnifiek nieuw nummer “Feel It” die op het einde nog een paar keer onverwachts in de repeat wordt gegooid. Wow, als al het nieuwe werk toch zo zou klinken… Ook “Kid Corner” drijft voort op opwindende electronica, en via “You Make Me Feel” (een aardig oudje) belanden we bij het heerlijke “Dangervisit” (Controlling Crowds), zo’n nummer dat helemaal door mijn aderen vloeit. Oei, wat een fijne uitvoering. Dan dus “Black And Blue” van het laatste album, waarin Holly Martin kan excelleren. Ze heeft een goede stem en dat past uitstekend bij de muziek. Beter dan de heren vind ik nog altijd, al stoort het me vanavond minder dan ik me er wel eens aan kan storen op de plaat. Dan die mooie overgang naar “Sleep” (van succesalbum Noise trouwens, waarvan “Fuck U” overigens niet wordt gespeeld terwijl ze wel t-shirts hadden hangen bij de merchandise met een verwijzing naar dat nummer, maar dit terzijde). Best nog goed gezongen en ik kan het nummer goed hebben vanavond (iets te veel gedraaid vroeger denk ik).

So far so good, maar na het (weinig opvallende) “The Feeling of Losing Everything” en het werkelijk fantastische “Bullets” lijkt de koek dan wel wat een beetje op. Steeds vaker lijkt de herhaling in de muziek wat minder spannend, of pakken de composities me gewoon wat minder, hoe hard oerlid Darius Keeler ook met zijn gebalde vuist loopt te zwaaien achter zijn synthesizer. Het zijn vooral nummers van de laatste platen Restriction en With Us Until You’re Dead die nu langskomen, maar vooral de rustige ballad-achtige stukken, gezongen door Holly Martin, maken enigszins indruk (“End Of Our Days” bijvoorbeeld). De zaal is dan respectvol stil en ik durf zelfs geen biertje meer te bestellen aan de bar. Met “Waste” beginnen we dan wel aardig aan de grande finale, voor mij zo’n bekend nummer uit het verleden, maar ook weer niet de meest memorabele. “Ladders” ontwikkelt zich erg mooi aan het einde van de reguliere set, een van die nieuwe nummers die me dan wel ineens weer echt kan boeien. Het afsluitende en lange (bijna twintig minuten) “Lights” van het gelijknamige album uit 2006 trekt me zelfs weer helemaal in euforie, maar dat nummer ken ik dan ook zo goed. Briljant nummer, fantastische uitvoering.

Goed, het kon me niet 2 uur lang strak houden vanavond, maar Archive heb ik toch een beetje onterecht afgeschreven. Een deel van het nieuwe werk is wel degelijk goed en met deze perfecte show is een live-optreden allerminst een straf. Goed, ik had nog best veel meer van die goede oude nummers willen horen, maar de band wil vast niet vastroesten in het verleden.
Nee, Archive hoeft nog niet het archief in.

Alle foto’s: hierrrrrr