Gezien: Villagers, Doornroosje, Nijmegen

Het is de derde keer dat Villagers in Doornroosje staat (na 2010 en 2013), al heeft zanger/gitarist Conor O’Brien het vanavond al grappend over de twintigste keer. Maar dan wel voor het eerst in het nieuwe Doornoosje. En dat is beter, of té goed eigenlijk, aldus de – tegenwoordig bebaarde – Ierse singer-songwriter. Villagers staat, net als Nick Mulvey eerder dit jaar, gewoon in de grote zaal, al is het balkon dicht en staat de zaal zelf ook niet super vol. Gek eigenlijk dat Mulvey nu al iets meer publiek lijkt te trekken dan Villagers. Na vanavond vind ik Villagers live juist meer gegroeid dan ik had verwacht en dat verdient gewoon meer publiek. Maar goed, de band stond in deze tour dit jaar ook al in Rotterdam, Utrecht, en Amsterdam. Genoeg gelegenheid dus om de band aan het werk te zien, met uiteraard ook nummers van het nieuwe album Darling Arithmetic. En dat album is best rustig geworden, bij vlagen wel heel soft vind ik, maar ook mooi en persoonlijk. Ik was wel benieuwd hoe dat live uit zou pakken, want ik hou juist wel van de muziek van Villagers met een vol bandgeluid, maar op het laatste album draaide het vooral om O’Brien met zijn akoestische gitaar en persoonlijke teksten.

De zaal is toch al redelijk gevuld als I Am Oak de avond aftrapt. I Am Oak bestaat vanavond alleen uit Thijs Kuijken met zijn akoestische gitaar. We mogen – grappig genoeg – veel vragen stellen vanavond, waarop iemand vraagt waar zijn band is. Ja, we zijn wel samen in Utrecht vertrokken, zegt hij grappend. Maar nee, de band heeft vakantie, en dus zijn de liedjes vandaag wat kaler en saaier, zegt Kuijken met een knipoog. Kuijken oogt een tikkeltje timide, maar zoekt juist wel veel interactie en wint daarmee veel sympathie. De liedjes zijn prima, voor mijn smaak wat te kaal, maar voor veel aanwezigen prima als opwarmer gok ik. Voor het dagboek: ik zag I Am Oak – met band – op de-Affaire in 2010, en ik zou op zich wel benieuwd zijn geweest hoe het bijna vijf jaar later zou klinken met de hele band. Maar zo alleen past wel in het beeld van de avond. Kuijken laat weten hoe fijn hij het vindt hoe stil de zaal is en dat is wel eens anders. En zo is dat. Ook bij Villagers is het gelukkig ook grotendeels stil als het moet. Kuijken, of I Am Oak dus, krijgt aardig wat tijd om een flinke set te spelen. Van alle vier de albums komt wel wat voorbij, en ook van de split-EP met The Black Atlantic (samen spelen ze ook als Black Oak trouwens) komt wat langs, samen met twee nieuwe nummers van het nog te verschijnen vijfde album. Als dank ontvangt Kuijken een groot applaus van het dankbare publiek.

Dan heb ik Villagers dus vaker gezien na die eerste keer op Lowlands, maar vanavond heeft O’Brien gezorgd voor een frisse nieuwe aanpak, waardoor het geenszins aanvoelt als een herhalingsoefening. Integendeel. De elektrische bas heeft plaatsgemaakt voor een staande bas en we zien een harp op het podium. De muzikante die de harp bespeelt, speelt daarnaast ook op toetsen en ze zingt daarnaast in (prachtige) koorzang mee met O’Brien en de drummer, die zelf iets meer jazzy speelt vanavond, en ook regelmatig de (prachtig klinkende) trompet bespeelt. Hoewel het nog grotendeels rond O’Brien draait in deze band, hebben de andere bandleden een belangrijkere rol gekregen in de composities, zo voelt het. Verfrissend is het om de oudere nummers in een nieuw jasje te horen, zo blijkt direct al met een ingetogen versie van “Set the Tigers Free” (van Becoming A Jackal), en zo zijn andere nummers ook bijna onherkenbaar in het begin totdat O’Brien begint te zingen. “That Day” is vanavond zelfs mooier dan de versie op de plaat, en ook “The Waves” heeft een versie 2.0 gekregen zonder overstuurd elektronisch einde, maar dat zou vanavond ook niet passen. Het scherpe randje (en een stukje elektronisch experiment zoals op {Awayland}) is er dus niet. Villagers gaat voor warmbloedige en subtiele versies van oud materiaal, afgewisseld met het toch al ingetogen werk van het laatste album. En als geheel past dat uitstekend en blijft mij boeien, zeker omdat de band soms wel degelijk ‘los’ mag gaan, al blijven de oordoppen vanavond eens een keer in de zak. Zo is het slotstuk van de reguliere set kenmerkend, met een mooie uitvoering van “Little Bigot” van het nieuwe album, waarna die verbouwde versie van “The Waves” volgt met een uitbundige band, waarna “Ship of Promises” door O’Brien alleen met gitaar wordt gebracht. De versie op de plaat vind ik geweldig, maar O’Brien kan het overduidelijk ook wel alleen aan, met zijn warme gitaarspel en zijn perfecte zang. Zo prachtig mooi gearticuleerd vind ik het nog altijd, en net zo spatzuiver live gezongen als op de plaat. En ook de geluidsmix is weer bijzonder goed hier in Doornroosje. “Becoming a Jackal” als eerste in de toegift wordt ook alleen gebracht, en het publiek mag meezingen. Ik krijg daar zelf vaak de kriebels van, maar vanavond hoort het gewoon zo te zijn. O’Brien zie je dan ook echt genieten van de reacties uit het publiek. Hoewel in het eerste gedeelte van het optreden hier en daar wat kabbelende stukjes zaten, is de tweede helft extra sterk vind ik, met als slot in de toegift weer een totaal andere maar prachtige uitvoering van “Pieces” en een sublieme uitvoering van “Courage”, het eerste nummer van het nieuwe album, en vanavond de afsluiter van het optreden.

Prachtig allemaal. Misschien vervelend dat er een vrouw in het publiek flauwvalt trouwens. Voor haar bedoel ik. Ik zou het eerder bij Swans hebben verwacht twee dagen eerder met dat astronomisch harde geluid daar. Maar ik hoop en geloof dat het goed met haar gaat, ze wil ook zelf dat de band weer verder gaat. Het is mooi om te zien hoe O’Brien direct de show stil legt op dat moment (ze waren bezig met “Memoir”), hoe de bandleden direct water aanbieden en dat O’Brien later nog vraagt of het echt wel gaat. Sympathiek. O’Brien is zelf na afloop in de lobby te vinden en deelt uitgebreid handtekeningen uit en gaat met eenieder op de foto wie dat wil. Het is bijna vanzelfsprekend. Het past bij het prachtig mooie en sympathieke optreden van die kleine troubadour met dat grote hart.

Meer foto’s hier.