Gezien: Eindhoven Psych Lab 2016 – zaterdag

Verslag van de tweede dag van het Eindhoven Psych Lab.

Toch zijn we weer op tijd terug in het Main Lab, oftewel de grote zaal van de Effenaar, en we prijzen ons gelukkig met de keuze om niet al te lang uit te brakken en het Belgische Statue mee te pakken. De set begint nog bijzonder sfeervol. ‘Moody psych’ komt in me op. De rake klappen van de drums passen mooi bij de dwingende bassen en de gitaren, die soms ook zo fijn excelleren. Vijf gitaristen maar liefst! Een fijne binnenkomer ook, omdat de band soms zo lekker doormeandert met speelse melodieën. Gaaf toch ook hoe de band toch wel ook heftiger opbouwt met post-rock shreddende gitaren. Het geheel lijkt afgetopt met een progrock-saus hier en daar. Ook hier doet het me soms denken aan Monomyth’s stuwende jams en uitspattingen. Het oog voor gave gouden melodieën is toch ook bijzonder, zoals Belgen dat alleen kunnen eigenlijk.

Even later is het de beurt aan Josefin Öhrn + The Liberation in de grote zaal, met wat monotone beats en licht dwingende bassen resulterend in een lichte groove, aangvuld met wat lichte rondzingende gitaren. Josefin Öhrn zingt er licht sensueel of omzichtig overheen, maar is daarin wat eenvormig en mist bijvoorbeeld het venijn van een Jehnny Beth (Savages) die zo’n band van wat pit zou kunnen voorzien. Het blijft wat hangen, is nog best heel aardig als het tempo omhoog gaat, maar het mist sterke composities of songs.

Die kwaliteit druipt wel direct van Ulrika Spacek. Begonnen in Berlijn als duo (Rhys Edwards en Rhys Williams) nu opererend vanuit Londen met drie extra bandleden. De band maakt zoiets als dromerige psychpop, waarin zowel hallucinerende herhalingen met gruizige gitaren zitten als lieflijke popmelodietjes verdronken in echoënde wolken. De sound wordt wel vergeleken met bands als Deerhunter, Hookworms, My Bloody Valentine, Sonic Youth en Television, maar lijkt vooral bezig aan hun eigen bekende hoofdstuk. De doordraaiende drums en lichte groove klinken typisch kraut-achtig en de fantastiche melodieën klinken warm en vol. Natuurlijk zit er ook veel herhaling in, het gevaar midden in de set is als het wat saai dreigt te worden en de zaal wat leger loopt, onterecht en stom trouwens, het slotstuk is geniaal. “There’s a Little Passing Cloud in You” is het volgens mij (klinkt de zanger nu ineens een beetje als Tom Yorke?), en daarna (dacht ik?) een zeer rustig gespeeld stukje gitaarspel waarbij de zaal opvallend stil is, waarna de apotheose van “Nk” waanzinnig is, met verslavende dikke gitaren en dreunend ritme. De band weet hier de zaal in een roes te gooien, en dit stuk mag voor mij wel eeuwig duren. Waanzinnig. Briljante band.

Na een pauze nog even wat Nederlanse psychpop-trots opsnuiven met PAUW dat zich hier volwassen presenteert, afgezien van wat schoonheidfoutjes. Neem die wel heel timide praatjes tussendoor, en ook de wat ingehouden zang van zanger Brian Pots, die ook in The Mysterons zat, maar daar inmiddels niet meer in meespeelt. Zijn volledige aandacht op PAUW werpt misschien al wel vruchten af, want PAUW klinkt lekker groots, al mogen de (overigens fijne) spacy geluidjes wel een stukje zachter in de mix. Misschien is het ook wel de nieuwe bassist  (heeft ook de plaat opgenomen zo leren we vanavond) die de band extra goed doet klinken. Leuk ook die opstelling met (ook een nieuwe) toetsenist op een verhoging links, en de lange drummer op een verhoging op rechts. Hoewel nog niet zo fraai als een Temples is PAUW inmiddels wel een vastigheid in de Nederlandse psychpop-scène. Met potentie dus, en met nieuwe bandleden om nog verder door te kunnen groeien.

Okay dan, nog een klein stukje ‘Demis Roussos’ kijken dan.. eh.. 10.000 Russos uit Portugal bedoel ik, in een nog behoorlijke volle Observatory. Het trio speelt hard en lomp met veel wol. Denk shoegaze met (post)punk en kraut. Maar echt wel wat lelijk ook zo, met snauwerige zang van de drummer João Pimenta. Waar psychedelische muziek soms best lang mag doorgaan in hetzelfde, worden we hier door de wat kale voortdurende rechtlijnige lompheid niet echt geïmponeerd verder.

Een stuk Radar Men From the Moon dan nog voordat we naar Papir afdalen en die band (uit Eindhoven dus) begint met nieuwe nummers. De instrumentale groep verraste me op eerdere platen met fijne spacepsych met een dik stofzuigergeluid, maar lijkt hier wat meer op zoek naar andere contouren. Met een lekker opzwepend ritme bouwen de heren omzichtig op, en dat voelt als een lange geïmproviseerde jam met space-invloeden en uiteraard een lik psych. De band borduurt met het nieuwe materiaal voort op het Subversive I album begreep ik, dat uiteindelijk een drieluik zal worden. Benieuwd naar de plaat, zoals eerder gezegd is de band actief en zoekt naar interessante vernieuwing. Het heelal is immers groot.

Maar ik wil het Deense Papir abosuluut niet missen, het drietal is een favoriet van me sinds Roadburn 2014, toen ze twee keer mochten aantreden in (de overigens kleinste) zaal Stage01. Een klassieke psychjamgroep misschien, maar wel een van het fijnste soort. Zo hoor ik het graag. Met een beest van een drummer en een heerlijke bassist die er zijn geweldige grooves overheen legt, heb je al direct een geweldige ritmesectie te pakken. Maar gitarist Nicklas Sørensen gooit daar overheen zijn geweldige gitaarwerk; jazzy, improviserend, of wat meer stoner-achtige riffs, hij breit alles bewonderenswaardig aan elkaar. Hij heeft langer haar dan op Roadburn (da’s meer iets voor het dagboek), en net zoals op Roadburn draagt hij een gele herriestopper en daar verbaas ik me wat over. Als professioneel of serieus muzikant wil je toch je eigen muziek goed horen, wat passende oordoppen zijn toch ook weer niet zo duur (de bassist heeft wel fatsoenlijke in). Niet dat het invloed heeft op zijn spel trouwens. het ismaar goed dat ik hier vanaf het begin sta, want ze spelen direct mijn favoriete “IIII.I”, uiteraard van album IIII. Veel verder dan iets van vier nummers in drie kwartier komen ze niet met die lange jams van ze, maar dat is dus ook prima met dit soort gaaf opgebouwde nummers. Fantastische band naar mijn hart.

Dan hebben we toch echt al lang op onze poten gestaan, tijd voor een dik intermezzo en een uitje naar de straat in de buurt met de restaurants om onze maag ook eens te verwennen met goed eten. We keren weer op tijd terug voor het Britse GNOD waarvan de samenstelling geloof ik niet altijd hetzelfde is (is zanger Neil Francis er nu nog wel bij eigenlijk?). Twee drummers in elk geval en de zanger/gitarist die ruw over de industrieel en experimenteel aanvoelende punkpsych zingt. Het is wat rechtlijnig vind ik, breit wat veel over een of twee akkoorden heen. De opgepropte zaal en leden van White Hills kijken vol verwachting naar het optreden in het begin, maar de zaal loopt hier toch snel leger. GNOD heeft me twee jaar terug te pakken gehad, maar hier wordt het me te rauw en koud geserveerd.

Niet dat het Chileense Föllakzoid zoveel afwisseling heeft, de nummers zijn eindeloos (net als Papir vier tracks of zo, maar dan in een uur), maar op een of andere manier weten ze me wel in een lichte roes te brengen. Het trio speelt net zoals in 2014 op het festival op de Main Stage en krijgt weer een vaag blauw licht mee in een wat mistig geheel, maar de twee gitaristen zijn duidelijk weer herkenbaar met hun bos haar met daarop hun baseballcapjes. De psychedelische krautrock draait dus om herhaling en schurkt soms tegen de techno aan in al hun bezwering en dat is een compliment waard. Opnieuw is de wat zachte praatzang geen bijzonder onderdeel of een echt een belangrijke aanvulling in nhet geluid, maar het gaat vooral om de pakkende groove en de gave gitaareffecten die je meenemen naar een ander universum. Föllakzoid mikt op het effect, en doet dat met minder technisch knappe fratsen op de instrumenten dan b.v. een Papir, maar het treft wel doel. En hoe. Het uurtje vliegt voorbij. De Main Lab danst. Missie geslaagd.

En zo is Goat ook een gegarandeerd feestje natuurlijk, zo bewees de band al eerder op Lowlands (2013) en (vorig jaar) op Down the Rabbit Hole. Met hun eclectische (altijd een lekker woord) mix van afrobeat, funk, kraut- en psychrock is het goed dansen en de zaal wordt meegenomen op hun bijzondere trip. Een bont gezelschap, die het meer waarmaakt dan het wat teleurstellende Orchestra of Spheres, mede ook dankzij de fijne ritmes en grooves, en met name ook vanwege de fijne dikke psychedelische gitaarklanken die er soms zo lekker doorheen komen, eigenlijk nog te weinig. Goed, de zang van de twee dansende dames is wat beter geworden in de laatste jaren, veel heb ik er toch nog niet echt mee, maar het ritueel dat voltrekt is toch weer bijzonder lekker. Goat is vandaag headliner-waardig, en ze gooien er nog een korte toegift in, net als ik weer naar beneden wil lopen.

In het naprogramma zitten we relaxed achter in de grote zaal te kijken naar het niet eens zo tegenvallende Svper uit Spanje, een duo dat met een hoop elektronische apparatuur voor zich hele aardige elektronische krautpsych produceert of zoiets, met aardige ritmes, opgewekte tunes en synths, eighties invloeden, Franse pop, en de (aardige) zang van zangeres Luciana Della. Het is wat rustig geworden in de zaal, een hoop publiek lijkt toch naar huis lijkt te zijn gegaan na hoofdact Goat. Het zijn dan ook wel lange dagen, maar we willen nog niet naar huis, en dit nog best aardig om te volgen.

De genadeklap ondergaan we gewillig met Iguana Death Cult, onderdeel van de drie bands in het kader van ‘Gruismeel presents’ in de kleine ‘Observatory’-zaal. De laatste live-band van het festival. En het gaat nog eens even goed los, met een – op zich vriendelijke – moshpit waarin ik zelfs ook nog op mijn redelijk middelbare leeftijd lekker wild kan dansen. Het kan, nog een laatste keer. En de band is goed, het roept de laatste energie op van de aanwezigen. Denk aan Meatbodies of Thee Oh Sees, waar deze Hollandse band nauwelijks voor onder doet. De garage/psych/krautpunk is opwindend en aanstekelijk, de jongens hebben de looks en de techniek van een pakkend liedje. Zo gaan we bezweet naar huis na een fantastische editie van het Eindhoven Psych Lab.

Conclusies. De verwachtingen werden waar gemaakt door Rats on Rafts, The Oscillation, PAUW en Radar Men From the Moon. Bekende bands die wat tegenvielen: Orchestra of Spheres, Parquet Courts, White Hills en GNOD. De verwachte/gehoopte hoogtepunten waren er in de vorm van Forever Pavot, Camera, Temples, Ulrika Spacek, Papir, Föllakzoid, Goat en Iguana Death Cult. Van de meer onbekende bands verraste BLANK, Throw Down Bones en Statue. Geweldige score derhalve. Veel beter dan dit gaat het toch niet meer worden zou je zeggen, maar wie weet wat de organisatie volgend jaar weer uit de hoge hoed tovert. Het festival heeft zich in elk geval bewezen na drie jaar met voldoende bezoekers en een aantrekkelijk concept, ondanks dat het zich in een niche-genre begeeft. Het Eindhoven Psych Lab is een blijvertje in een best overvolle festival-agenda, want kwaliteit onderscheidt zich vanzelf. Organisatie: bedankt! Hopelijk tot volgend jaar.

Andere getuigenverklaringen: 3voor12 (dag 1, dag 2), NMTH, The Daily Indie (dag 1, dag 2), Silent Radio (dag 1)