Mario Batkovic is geboren in Bosnië, woont in Zwitserland, en kan dingen met een accordeon die je niet voor mogelijk hield. Nederland ligt al een beetje aan zijn voeten na succesvolle optredens op o.a. Le Guess Who, Grasnapolsky, Eurosonic/Noorderslag, Into the Great Wide Open en het Valkhof Festival. Een terugkeer naar Nijmegen kon ook bijna niet uitblijven en we verwelkomen deze vriendelijke man dan ook graag in de kleine paarse zaal van Doornroosje.
Er is geen voorprogramma, dus we krijgen Batkovic in een keer opgediend als hoofdgerecht Dat is niet erg, het komt persoonlijk wel goed uit dat we niet de hele avond kwijt zijn en een voorprogramma moet sowieso wel iets toevoegen, anders kun je het maar beter weglaten. Er staan stoelen en krukken in een deel van de zaal en dat voelt een beetje gek, maar dan kunnen de aanwezige ouderen wel lekker zitten natuurlijk. Het publiek is fantastisch respectvol naar de artiest door muisstil te zijn tijdens de nummers, behalve dan het wat irritante gejoel tussen de nummers door. Ik hou daar niet zo van. De oordoppen zijn bijna niet nodig vanavond, maar wel voor die overenthousiaste schreeuwers in de zaal die mijn oren vol lopen te blaffen. Ik overdrijf misschien. Gelukkig hangen we verder wel aan de lippen van Batkovic.
Zijn gezichtsuitdrukkingen zijn op zichzelf al een boeiend schouwpspel. Meestal begint hij een nummer met een of meerdere guitige grimassen waarna hij geconcentreerd zijn focus legt op zijn accordeon. Batkovic is een vrolijke vrijbuiter, maar neemt zijn muziek zeer serieus, een keer of twee stopt hij na de eerste toon als er tegen een flesje wordt aangeschopt of als er een telefoon afgaat in de zaal. Hij maakt er geen punt van en maakt er een grap van. Nee, deze man is verder wel een serieus kunstenaar met een fabelachtige techniek, en tijdens de nummers zie je hem dan ook helemaal opgaan in de muziek. Het geluid staat uitstekend en Batkovic speelt onberispelijk. Het is hogere wiskunde als je zijn vingers ziet bewegen en toch legt hij er ook veel gevoel in. In een bijzondere eigen stijl dus. Het vergt toch wel energie zoiets, getuige ook de drie flesjes water die hij opdrinkt tijdens het optreden. Batkovic voelt zich daar wat ongemakkelijk bij; ‘als je beseft dat iedereen zit te kijken hoe jij water drinkt op het podium…’, zo vertelt hij blijkbaar elke avond. Dat is het nadeel als je alleen op een podium zit. Het is niet erg tijdens het spel, maar hij kan moeilijk drinken met alle ogen op hem gericht tussen de nummers door. Nou ja, dan zeggen we maar dat dat onderdeel van de show is, aldus Batkovic, waarna hij applaus krijgt als hij vervolgens een slok neemt.
Gelukkig zoekt Batkovic de interactie met het publiek op dus. Zo vertelt hij ook dat hij zich niet wil vastpinnen op een stijl. Hij speelt niet één stijl, hij heeft daar een hekel aan als dat wordt gesuggereerd. Hij gebruikt wat hij tegenkomt in zijn leven, en dat zijn verschillende dingen. Of het nu pop, rock, klassiek of metal is, het maakt niet uit. Donker of vrolijk. Alles kan. Zo is het leven. Dat verandert ook. Het is ook geen standaard Balkan-muziek, al verwachten mensen dat misschien wel bij een man met accordeon die Batkovic heet. Nee, hij is al bezig met zijn accordeon vanaf zijn vierde (meest gestelde vraag vertelt hij) en hij haalt dus veel uit zo’n apparaat, zoals je dat nog nooit eerder hoorde. Ergens tegen het einde legt hij ook uit dat hij niet wilde dat het nummer ook echt zou klinken alsof het op de accordeon gemaakt is. Creatief gezien een aardig kunststukje.
Hoewel de stijl of insteek dus kan verschillen herken ik in de meeste nummers toch wel de repetitieve patronen zoals we die ook wel terug kunnen vinden bij een Philip Glass of Steve Reich. De herhaling werkt hypnotiserend, maar het mooiste zijn de momenten waarop je meegetrokken wordt in de onderliggende emotie. Ik heb zelf wel eens wat moeite om zijn muziek op de achtergrond te draaien, je zou er zelfs nerveus van kunnen worden, maar net zoals op het Valkhof Festival word ik lekker meegesleurd als je het zo live hoort. En dan is het helemaal mooi om dat ook eens te horen in een stille zaal. Tegen het einde heb ik meer moeite in de flow te komen als hij ook net wat andersoortige nummers speelt. Het concert zal niet veel langer dan een uur en een kwartier hebben geduurd en ergens is dat ook lang genoeg. Ondanks de wisselende stijlen blijft het een man met zijn accordeon en dan is de mogelijke variatie toch beperkt. Je moet ook altijd een kritische noot plaatsen in zo’n verslagje natuurlijk. Maar wat hij doet is zeer bijzonder, het is vanavond genieten van de techniek, de kunst, de bevlogenheid, en het vriendelijke karakter van deze man. De gunfactor voor Batkovic is dan ook extra hoog na afloop, en ik ben blij dit soort nummers weer eens echt goed te hebben kunnen ondergaan live.
Volgende mogelijkheid (voor mij) is Lowlands, aldus zijn eigen agenda, ook al is dat door de organisatie nog niet eens bekend gemaakt.
Pingback: De 50 beste concerten van 2018 | t-beest's blog
Pingback: Mario Batkovic – INTROSPECTIO (beestalbumoftheweek 21-50) – t-beest