Gezien: Pearl Jam, Ziggo Dome, Amsterdam

Het is toch al weer een hele tijd geleden dat ik Pearl Jam had gezien, Amerikaans grunge-icoon uit de jaren negentig, u kent ze wel. Toch effe zeuren over geld hoor, je komt uit Nederland of niet. Want je kunt wel van alles willen, maar tegenwoordig moet je dan een flinke duit uit je eigen zak halen, vooral bij populaire bands in de bekende zalen. De prijzen van dit soort concerten en populaire festivals stijgen veel harder dan de jaarlijkse inflatie. Iets met vraag en aanbod natuurlijk, maar misschien vragen artiesten ook wel meer om de sterk gedaalde inkomsten uit geluidsdragers te compenseren. Met name de grotere artiesten kunnen steeds meer vragen en wie weet wie er allemaal van profiteren. Pearl Jam doet zo’n 85 euro voor een ‘veldkaartje’ en dat valt nog zelfs mee als je het vergelijkt met sommige andere grote bands, neem Bono van U2 die de wereld wil verbeteren, maar vooral zichzelf. En dan nog, dan moet je wel eerst de slag bij TicketMaster overleven. Op tijd in de wachtrij dus en 5 minuten later er doorheen. Mooi! Uitverkocht. Vloek! En jawel hoor, de eerste schofterig dure kaartjes worden even later alweer aangeboden op de Seatwave. A TicketMaster company. U kent ze wel. Marktwerking. Wat een gek er voor geeft dus. Dan is TicketSwap nog het meest voordelige en veilige alternatief om alsnog aan een kaartje te komen (die worden door de servicekosten ook multimiljonair tegenwoordig) en dat lukt uiteindelijk. Gelukkig. Maar iets meer dan 100 euro blijft wat veel, ook al is het Pearl Jam. Pinkpop kost een slordige 110 euro voor een dagje. Da’s best veel, hoorde ik me een paar dagen voor het concert nog zeggen, maar stiekem geef ik dus net zoveel uit voor een avondje Pearl Jam in het Ziggo Dome. Misschien is het een psychologisch fenomeen, maar als ik de zaal in loop heb ik het idee dat we hier te maken hebben met elite-publiek (gemiddeld een jaartje of 35-50), het clubje mensen dat dit nog wel kan betalen. Leuke mensen, dat wel, met genoeg geld. Tja, ik ben wel klaar met die grote acts voor de massa en het grote geld. Zoveel heb ik echt niet meer over voor zo’n show. Hoe goed ook, het wordt me te gortig. En ik geniet doorgaans net zoveel bij een concertje van 10 tot 20 euro voor een goed en minder bekend bandje. Maar was Pearl jam in het Ziggo Dome uiteindelijk zoveel geld waard? En moeten we maar stoppen met zeuren? Je gaat. Of niet. Of wel?

Ja dus. Uiteindelijk wel. Het kriebelde ook te veel. Die eerste albums stonden ook bij mij altijd trots in de kast te prijken als relikwieën uit de tijd van de alternatieve rock (of grunge) uit de jaren negentig. De eerste drie of vier albums dan. Ja ik had ze nog wel eens op een festival gezien, maar dat was al weer even geleden dus, op Rock Werchter 2012 zie ik achteraf. En ik moet ze ook op Pinkpop 2000 hebben gezien. Hoe zou het zijn om ze een keer in een zaal te zien? Het is in elk geval interessant om op deze dinsdagavond bij het eerste optreden van de band uit Seattle te kunnen zijn van de zomertour (de laatste was 24 maart in Brazilië). Het optreden start met “Metamorphosis Two” op bandje, een nummer van Philip Glass, maar op de een of andere manier heb ik dat niet in de gaten. Misschien staar ik nog wat te veel in mijn bekertje groot bier van zes euro. Maar het gejuich is groot als Eddie Vedder (een week later zijn stem kwijt overigens) dan eindelijk op het podium verschijnt, zo’n 23 minuten later dan volgens het tijdschema. Hij is wat ouder en wijzer dan op Pinkpop in 1992 natuurlijk; zijn lange haren zijn wat korter en minder wild misschien, maar de kenmerkende stem is er weer. Opvallend genoeg begint de altijd sympathieke Vedder een gesprekje in het Nederlands, van een blaadje gelezen. Dat het weer fijn is in Nederland te zijn. En ik geloof hem direct. Hij is goedgeluimd en wat verderop zorgt hij met een plaagstootje “good luck in the World Cup” voor gelach en licht boe-geroep.

Het moet wel even op gang komen in mijn herinnering, met het rustige “The Long Road” en daarna het tikkeltje gezapige “Low Light” van het album Yield uit 1998, het eerste dat ik niet in de kast heb staan ook. Och jee, denk ik nog, het geluid is in principe goed, de band speelt netjes, maar het is toch wel een beetje belegen allemaal. “Elderly Woman Behind the Counter in a Small Town” is ook wel rustig, maar toch raakt dat nummer me veel meer, misschien is het deels de nostalgie die me raakt, in dit geval uit het tijdperk van het Vs.-album uit 1993. Je weet wel, de plaat na het befaamde Ten dus. “Corduroy” gooit er iets meer vaart in, een oudje (Vitalogy, 1994) dat geen onuitwisbare indruk op me heeft achtergelaten destijds. En nu ook niet. Gek genoeg is het wat strak rockende en uptempo “Mind Your Manners” (Lightning Bolt, 2013) dat een eindje later wel voor de echte opwinding zorgt. Het is met ups en downs dus dit concert, de langzamere rockers vind ik wat flauwtjes, maar na “Wishlist” (Yield) volgt dan wel een dik hoogtepunt met een geweldige uitvoering van “Even Flow” (Ten, 1991), waarin gitarist Mike McCready gewoon ook heel dik soleert. Als je dit soort hits nog zo uitbundig, fris, frivool en buitengewoon strak en sterk kunt spelen, dan krijgt dat als vanzelf mijn dikke complimenten. Je zult de hits ook maar elke avond moeten spelen ook, maar Pearl Jam klinkt op dat soort momenten  nog net zo gedreven als in de jonge jaren. Het concert hangt grotendeels op dat oude fundament van de eerste platen, een conclusie die je al helemaal mag trekken als in de toegift het dak er echt af gaat, met veel nummers van Ten. Dat niveau hebben ze later in mijn oren ook nooit helemaal geëvenaard. En dat ligt niet alleen aan de nostalgie. Ik krijg vanavond niet het idee dat de nummers van de latere platen op datzelfde niveau zitten, uitzonderingen nagelaten. De oudjes klinken gewoon fijner, al is “Alive” wel een wat afgelebberde meezinger geworden zeg.

Tja, was het nu dat geld waard? Op Pinkpop krijg je veel meer bands op zo’n dag te zien zou je zeggen, maar niet de meest interessante (naar mijn smaak). Pearl Jam speelde niet heel veel langer in het Ziggo Dome dan op de vrijdag erna op Pinkpop. Maar goed, het ZiggoDome is beter bereikbaar en je staat wel gegarandeerd droog, en daarnaast zijn de voorzieningen prima. Op Pinkpop worden erg veel mensen binnengelaten, dus laten we er vanuit gaan dat je het optreden over het algemeen ook beter kan zien in het Ziggo Dome. Ik stond daar uiteindelijk behoorlijk relaxed achterin het veld, maar kon het nog aardig goed volgen. Ook het geluid is uitstekend in zo’n zaal, ongetwijfeld beter dan wat achterin op een open festival-weide. Maar goed, vergelijken heeft misschien niet zo’n zin verder. Punt blijft wel dat Pearl Jam het zonder spectaculaire show in zo’n zaal het moet hebben van het degelijke spel en de vrijwel feilloze maar soepele routine van een band in vorm. Eentje die er ook echt zin in heeft. En wat ook helpt is een behoorlijk portie nostalgie dus. Ja, ik vond die oudjes ook geweldig. Alles bij elkaar is dat goed. Echt goed. Pearl Jam blijft relevant door nog in zo’n vorm te spelen en door het oude materiaal dat nooit kapot kan. Maar voor een vergelijkbare show heb ik niet nog een keer zoveel geld over.

Andere getuigenverklaringen: OOR / Lust for Life / Trouw / Metro