Gezien: Slayer (en consorten), IJsselhallen, Zwolle

Het laatste concert van metal-gigant Slayer in Nederland vindt plaats in Zwolle in de IJsselhallen. Ik was er nog nooit geweest, maar misschien hou ik dat ook maar zo, maar daarover later meer. Slayer houdt er na 37 jaar mee op, en om ze nog een keer zien is natuurlijk wel top, ook al is het wat prijzig en met een mannetje of 6000 (de capaciteit aldaar geloof ik) best vol en druk. Wat dat betreft kan het ook nooit beter worden dan het optreden van de Amerikaanse band in Doornroosje in 2016 zou je zeggen. Maar dan toch, het is misschien echt de laatste keer hier in Nederland. Alhoewel. Er zijn natuurlijk meer groepen die vaker stoppen. Slayer is al een tijdje bezig met de afscheidstournee en zal nog wat festivals in de zomer van 2019 doen, maar dan zou het toch echt gedaan moeten zijn. Maar je weet het maar nooit. Geld kan opraken ook. Nog interessanter is eigenlijk dat er meer bands vandaag op het programma staan, zoals Obituary en Lamb of God. En dan ook nog Anthrax, want samen met Slayer krijg je dan twee van de “big four” thrash-bands voorgeschoteld. Obituary is ook nooit verkeerd natuurlijk, en Lamb of God is een iets minder oude band, al zijn ze ook actief sinds 1994. Met vier van dat soort bands voelt het als een klein festivalletje. Dus hop met de trein naar Zwolle voor een fijn ouderwetsch avondje headbangen op snelle metalen riffs.

Ik kom rond 17:20-17:25 aan bij de IJsselhallen in mijn herinnering en er vormt zich al een aardige rij voor de deur, al sta ik voor mijn gevoel niet zo ver van de ingang. Om 18:30 zou Obituary al beginnen, maar de rij schiet voor geen meter op. Eenmaal binnen moet je eerst een kluisje voor je jas zien te bemachtigen (het is koud, dus een jas is wel handig, maar die mag niet naar binnen, dus je moet wel) en dat kost je dan vijf euro. Plus vijf euro borg. Kluisjes vind ik wel handiger dan een garderobe, want je hebt na afloop je jas sneller terug, maar ik vind twee euro eigenlijk al veel meer dan genoeg (zoals op veel plekken). De organisatie bespaart niet alleen garderobepersoneel zo, maar het verdient zo ook nog eens lekker extra. Nou goed. Kluis zoeken door de massa, jas er in, en dan begint het grote wachten voor twee deuren naar de volgende zaal. Inmiddels is die zaal wel open, maar het gaat ook hier traag. Heel traag. Tergend traag. Er staan vier poortjes en iedereen wordt uitgebreid gefouilleerd. Tegenwoordig mogen grote tassen bijna nergens meer, maar hier mogen ook geen kleine tassen naar binnen, een heuptasje nog wel. Grote jassen blijkbaar ook niet (?). Zo moeten meerdere mensen weer terug om extra spullen op te ruimen in de kluisjes, maar het duurt vooral lang door weinig capaciteit van de beveiliging aldaar.

Gelukkig stond ik redelijk op tijd in de rij, maar na het halen van muntjes loop ik een vijf voor half acht de grote hal in en – huh – Obituary blijkt al te zijn begonnen. Tien minuten of een kwartier te vroeg. Da’s absurd. Waarom gooi je dan de hal niet veel eerder open en zorg je voor een soepelere doorloop bij de beveiliging? Natuurlijk mag het allemaal niet veel personeel kosten, maar dit slaat nergens op. Uiteindelijk ben ik een uurtje kwijt geweest om binnen te komen, maar mensen hebben nog langer moeten wachten. Het is niet heel druk in de zaal, maar dat is niet gek als de meeste mensen nog binnen moeten zien te komen en heel veel mensen missen uiteindelijk Obituary, al spelen die ook niet heel veel nummers in dat kleine half uurtje. Het geluid is vooraan trouwens wel goed, zeker met oordoppen, maar wat verderop heb je toch nog best last van de wat holle echo in zo’n grote en lange zaal. Achterin bevinden zich tribunes, maar dan zit je wel enorm ver weg van het podium. In de zaal zelf is het podium ook nog eens lastig te zien, want die is relatief laag, al schijnt het niet hoger te kunnen door het vuurwerk bij Slayer (in letterlijke vorm dan). Over vuur gesproken. Slayer is behoorlijk ‘on fire’ vanavond en speelt een behoorlijke set met een aardig pak greatest hits. Net zoals de andere bands putten ze behoorlijk uit hun rijke oeuvre en vele albums, met veel bekende oude nummers. Echt verrassend is het misschien niet (elke avond wordt in deze tour wel hetzelfde gespeeld door alle bands), maar dan toch. Obituary speelt dat half uurtje degelijk, het is altijd lekker om de licht natte roggelzang van John Tardy te horen. Anthrax kan ook weinig fout doen met een enthousiaste zanger Joey Belladonna (met geverfd zwart haar denk ik altijd) en een hele hoop stokoude meezinghits van vroeger, waaronder een aantal classic covers. Gitarist Scott Ian vraagt of we van thrashmetal houden. Ja, dat is inderdaad een domme vraag met dit publiek, zoals hij zelf ook concludeert. Opvallend ook hoe alle bands het publiek opjutten en actief vragen om mee te doen. Lamb of God zien we daarna op een afstandje en dit is zeker degelijk, al heeft het iets meer moeite om te overtuigen in dit snellere thrasmetalgeweld en ze missen misschien wat echte klassiekers, maar doorstoempen kunnen ze wel.

De klapper van de avond is toch echt Slayer, niet alleen vanwege de headline-positie en het langere optreden, maar ook omdat ze gewoon als beste strak, hard en genadeloos spelen. Alsof er ook niks is veranderd in al die jaren. Goed, we missen toch Dave Lombardo, vertrokken door ruzie over geld dacht ik, maar dat zou ook weer zijn bijgelegd en hij zou wat optredens meedoen, maar wellicht is hij toch drukker met zijn andere projecten als Dead Cross en Suicidal Tendencies. En natuurlijk is oer-lid en ook belangrijke creatieve kracht achter Slayer er inmiddels niet meer bij; Jeff Hanneman werd gebeten door een giftige spin, maar overleed uiteindelijk op 49-jarige leeftijd aan leverfalen, ongetwijfeld ook door alcoholgebruik. En toch. Slayer is met Gary Holt (Exodus) toch niet echt veel slechter geworden, al hoor ik misschien iets liever Lombardo dan Paul Bostaph op drums. Toch is Slayer heel strak dus, de band heeft er na zoveel optredens nog steeds wel plezier in (of dat lijkt zo) en vooraan is het in elk geval feest. Mooi hoe sommigen nog een keer vol de pit in gaan en er zelfs een roelstoeler aan het crowdsurfen slaat. We gaan heel iets voor het einde weg om de meute en chaos achteraf te vermijden en om de trein te halen en daardoor mis ik net “Angel of Death”, maar die had ik toch al vaak live gezien. Gelukkig maar. Het gevoel achteraf is toch heel goed. En genoeg bier op. SLAYERRRRRRRRRR!

Achteraf zien we veel klachten op sociale media over de organisatie van dit concert. Het had een groot feest moeten worden maar voor veel mensen was de organisatie een doorn in het oog. Hedon in Zwolle kan er niet zo veel aan doen, de organisatie werd hier uit handen gegeven. Natuurlijk willen Amerikaanse bands een uitstekende beveiliging, maar zo lang in de rij moeten staan is gewoon irritant, dan lijkt het cashen toch belangrijker dan service voor het publiek. En als we dan toch zeiken… er waren veel te weinig toiletten. Dan vind ik zalen als Ziggodome en AFAS misschien wat te moderne afwerkplekken zonder karakter, maar die zalen zijn een verademing wat betreft organisatie en faciliteiten. De IJsselhallen waren een terugkeer naar de jaren tachtig en negentig, zo zag ik mensen posten op de sociale media, neem de Aardschokdag in ’84, ’87 en ’88 in dezelfde hal. Tja, we zijn wellicht ook wel verwend met al die goede zalen tegenwoordig. Aan de andere kant heb ik bij drie bands wel nog aardig vooraan kunnen staan met goed geluid en bands die zeker enthousiast waren en in topvorm. De herinnering aan de laaste keer Slayer is muzikaal gezien gewoon uitstekend en ook de sfeer in het publiek vooraan was prima. Lekker naast de pit fijngedrukt worden en meeschreeuwen met die klassiekers. Metal is nog steeds niet dood, ook al lijken de headliners op de grote metalfestivals al eeuwenlang hetzelfde. Een van die vaste headliners gaat nu stoppen en dat doen ze in elk geval niet als ze echt niet meer relevant zijn of als bejaarde wijven spelen. Het was mooi zo. En dan kunnen we met gerust hart nog een keer heel hard en overtuigend roepen: SLAAAAYEEERRRRRRRRRRR!!!! (en consorten)

Obituary: