Gezien: Joep Beving, De Vereeniging, Nijmegen

Joep Beving, geboren in 1976 en woonachtig in Doetinchem geloof ik, ooit student Bestuurskunde maar beter bekend met zijn neoklassieke pianostukken. Hij schreef eerder al muziek voor (korte) films en commercials en bracht in 2015 zijn eerste album Solipsism uit. Recent verscheen Henosis, het derde album (als we Conatus niet meerekenen) en ook het laatste van een drieluik als ik Beving zelf goed heb begrepen vanavond in De Vereeniging, de grotere klassieke concertzaal in Nijmegen.

Hij stond nog op mijn bucketlist van neoklassieke pianisten, hip genoeg om ook op relevante festivals te worden geboekt. Zo stond hij al op festivals als Best Kept Secret (2018), Cross-Linx (2018), Motel Mozaïque (2018), Eurosonic Noorderslag (2017) en Into The Great Wide Open (2016). Daar was ik allemaal niet bij dus. Hij speelde ook op Down the Rabbit Hole 2017 en daar was ik wel aanwezig, maar daar heb ik hem dan weer gemist. In eigen stad stond hij ook wel eens in Doornroosje (januari 2018) en in de Stevenskerk tijdens de Vierdaagsefeesten, maar dat heb ik dan ook allemaal gemist, om welke reden dan ook. Een herkansing in de grote zaal De Vereeniging in Nijmegen is dan erg welkom en dan kan hij ook eindelijk eens van mijn lijst af.

De stap van Beving naar een groter podium is geslaagd te noemen; de flinke zaal is bijna vol. Hij profiteert van de toenemende belangstelling voor neoklassiek en vergelijkbare artiesten neem ik aan, neem alleen al de vlucht die acts als Nils Frahm en Ólafur Arnalds hebben genomen, die treden steeds vaker en in steeds grotere zalen op. Of neem artiesten als Hauschka, Peter Broderick, Dakota Suite, Max Richter en Ludovico Einaudi. Ook in Nederland krijgen meer artiesten wat pianopoten aan de grond met dit soort werk, zie ook dit interessante artikel in Trouw, dat scheelt mij gelijk ook een hoop uitleg trouwens. Beving mag dus ook in dat rijtje moderne pianisten inmiddels. Misschien is het ‘het Nederlandse antwoord op..’, maar dat is ook wat flauw. Nu was ik wel benieuwd of het niet al te veel een solistisch en klassiek getint pianoconcertje zou worden, ik baseer me daarbij ook op materiaal van eerdere albums, maar dat valt vanavond reuze mee. Integendeel. Het is de aftrap van de nieuwe tournee in een nieuwe live-setting. Hij trekt daar een hoop voor uit de kast, met maar liefst elf extra muzikanten. Het mag wat kosten. Dertig euro voor zo’n grote zaal voelt nog best fors, maar Beving maakt zich er dus niet makkelijk vanaf. Beving heeft een eigen eilandje op het podium met (uiteraard) piano maar ook elektronische apparatuur. In het midden een strijkorkest (Echo Collective) (viool, cello, basklarinet) en op rechts een eilandje waar Maarten Vos, blijkbaar alleskunner van beroep, op sommige nummers de synthesizer of elektronica bedient. Op andere nummers speelt hij met Echo Collective cello. Achterin een koortje van zes (Cappella Amsterdam).

Het is in elk geval een verrassing, zo’n vol podium. Ik kende het nieuwe album ook eigenlijk niet van tevoren. Beving start nog wel alleen op piano op een duister podium, de rest zit wel op het podium, maar is niet te zien. Het is erg stil in de zaal, waardoor een enkele kuch of het verplaatsen van de fotograaf en zijn spiegelcamera geklik zelfs wat afleidt vlak zo voor me. In die zin denk ik kun je beter thuis zitten, maar op de plek waar ik zit, redelijk vooraan, is het geluid prima. Geen oordoppen nodig en ook geen last van echo daar (wel eens een probleempje in De Vereeniging, maar ligt er vast ook aan waar je zit). De zaal is zo stil dat het soms zelfs niet durft te klappen tussen wat nummers door, al is het ook niet altijd even duidelijk waar het begin- en eindpunt zit. Als Beving dan de microfoon pakt lijkt het alsof hij zich nog wat onwennig voelt. Hij heeft het over het nieuwe album en over een reis door de kosmos. En dat we beter kunnen verbinden met elkaar. Hij geeft hier een wat algemene gedachte mee, dat zou passen bij de muziek.

Beving heeft er met de extra muzikanten een afwisselende muzikale reis van gemaakt, met toch ook elektronica in enkele nummers en dat had ik ergens totaal niet verwacht. Die paar stukken met elektronische klanken klinken gewoon extra bijzonder. Bij een tweetal nummers of zo wordt er op de achtergrond gezongen, in eerste instantie door twee dames, later ook door het hele koor van zes man/vrouw. Hoewel de dames nog best mooie zuivere tonen toevoegen in het begin, klinkt het later wat overheersend. En als je ooit zou moeten bezuinigen zou ik het hele koor, dat toch maar sporadisch meedoet, misschien helemaal weglaten. Het strijkcombo voegt meer toe hier, die vullen het geheel prachtig aan met bijzonder mooie extra lagen. Rijker en voller. Later in het optreden wordt er wel duidelijker geswitcht van (alleen) piano naar (alleen) strijkkwartet. Beving bevalt me vanavond wat onverwachts beter dan Ólafur Arnalds vorig jaar. Misschien heeft Beving dan ook iets meer de magic touch op piano om je wat gerichter in je ziel te raken. Ongetwijfeld verklaart dat ook zijn succes. Ook in dit optreden zoekt hij het regelmatig in meer klassiek getint werk, maar in de toegift doen de herhalende toetsaanslagen echt even aan Frahm denken (“Hanging D” van het Prehension-album). Beving speelt het intensief en ziet er na afloop uit als een sportman uit die net zijn 100 meter horde heeft gelopen.

Even later zie ik Beving nog langslopen, want hij signeert zijn platen in de lobby. Wat een lange man is het eigenlijk. Is het toch stiekem Blaudzun met een andere pruik, denk ik even grappend. Eerder in de week op TV (bij M dacht ik) liet hij weten ook voor Lowlands te zijn geboekt en dat is blijkbaar een droom van hem die uitkomt. Als hij het weet te brengen zoals vanavond dan is het inderdaad een perfecte opener voor op de vroege zondag in de Bravo of India. En dan kan het goed zijn dat ik daar dan met een brak hoofd sta en mij gewillig mee laat voeren op die fijne rustige en soms melancholische of depressieve klanken. Als het zo boeiend en afwisselend is zoals vanavond, dompel ik me daar graag nog een keer in onder.

Andere getuigenverklaringen: Volkskrant