Gezien: Archive, TivoliVredenburg, Utrecht

Als je iets langer wilt bewaren stop je het in een archief. Een archief is minder actief, dat rijmt. Zo af en toe moet je het er dus wel uithalen wil je het niet definitief vergeten. In een archief stop je dingen die je wilt bewaren, want anders kun je het ook gelijk weggooien. Archive is een goed bewaard geheim, zou je bijna zeggen, dat je dus af en toe uit je archief moet halen. Opdat je het niet vergeet.

Ik zag de band in 2004 (Lowlands), 2009 (Tivoli Oudegracht) en 2015 (Doornroosje), dus het mocht ook wel weer een keer. Dat de Engelse band niet in de vergetelheid is geraakt, blijkt wel uit een behoorlijk goed gevulde grote zaal in TivoliVredenburg in Utrecht. Archive bestaat dit jaar vijfentwintig jaar en hoeft nog niet definitief weggestopt te worden, zo blijkt vanavond ook maar weer eens duidelijk.

Vorige keer heb ik er al genoeg over geschreven, dus ik hou het wat korter. Of toch… De grote zaal in TivoliVredenburg leek me wat groot voor deze band, hoe goed ze ook zijn. Toch is de zaal goed gevuld. Misschien niet uitverkocht, maar eigenlijk is het ook wel lekker dat het beneden in de zaal (de staanplaatsen) niet propje vol staat. Nu ik zo eens aardig vooraan sta (op pak ‘m beet rij vijf in het midden), valt ook wel op dat de hele grote boxen wel erg ver naar buiten staan, dus je krijgt voornamelijk geluid van de kleinere boxen die op het midden staan gericht. Dat heeft daar als nadeel dat ik in het begin vooral veel bas hoor, eigenlijk te veel. Het maakt het e.e.a. broeierig voorin. De band moet in het begin ook even de balans en juiste schwung vinden, zo lijkt het, maar alles verbetert wel gedurende het 2.5 uur (!) lange optreden. Pas in de toegift blijkt dat het geluid achterin de (staanplaatsen) cirkel toch echt veel beter klinkt, veel meer in balans. Zelfs zonder oordoppen. Daar hoor je de grote boxen ook beter. Iets om te onthouden.

Eigenlijk is er vanavond weinig te klagen, alhoewel er weinig interactie is met het publiek, ik geloof dat alleen zangeres Holly Martin (Mickey Hurcombe) ons een keertje welkom heet, maar veel meer toch niet dacht ik. Darius Keeler staat op links (voor de kijkers) weer met veel gebaar te spelen en de band en het publiek bijna overdreven aan te moedigen en te dirigeren, nogal een contrast met de wat norse en stillere Danny Griffiths (neem ik toch aan) op rechts. Bassist Jonathan Noyce doet ergens nog een vette solo op bas, de man speelt geloof ik sinds 2007 mee en is ook bekend van Jethro Tull en Gary Moore (maar die leeft niet moore). Daarnaast nog Steve Barnard (Smiley) op drums neem ik aan. En Mickey Hurcombe op gitaar, of iemand anders. Weet ik veel.

Anyway, terug naar Holly Martin, die zingt sinds 2012 in Archive (vanaf het album With Us Until You’re Dead) en doet dat meer dan uitstekend, ze krijgt het publiek ook stil in de rustige stukken (“End of Our Days”) en dat is indrukwekkend. Ook de andere zangeres Maria Q zingt goed vanavond en die was er de vorige keren toch niet bij, dacht ik. Ze zong mee op Lights (2006) kan ik zo snel even nagaan, en zo krijgen alle zangers en zangeressen wel hun beurt. Archive is dan ook een collectief. De twee zangeressen staan dan bij veel andere nummers niet op het podium, zodra een van de twee andere zangers het voortouw – eh de microfoon – neemt. Pollard Berrier (met hoed) zingt (en speelt gitaar) sinds 2004 bij de band en was er ook al in 2009 bij, volgens mij voor het eerst echt te horen op het Lights-album ook. Ik vond hem op de plaat niet altijd even sterk, maar vanavond laat hij horen ook beter te zingen dan ik me kon herinneren. Dave Pen is de andere zanger die ook op gitaar en synths te vinden is. Hij verving Craig Walker min of meer in 2004 als ik het goed heb. Walker zong nog op Noise (2004) maar Pen zingt vanavond prima, althans het valt me niet echt op dat “Fuck You” door een andere zanger wordt gezongen, toch een iconisch nummer van de band.

Dat ik dat nummer vanavond er toch niet eens bovenuit vind stijgen zegt meer over de kwaliteit van de band en de nummers vanavond. Het is onverminderd sterk, met hooguit een iets minder aansprekend middenstuk met ook nieuw werk dat op de 25-verzamelaar van dit jaar staat. Uiteraard is het archief (hihi) van ouder materiaal ook bij ondergetekende bekender, maar het lijkt ook echt wel of ze alle hits spelen en ook al mijn favoriete nummers. Wat een weelde. Het is een prachtige samenvatting uit vijfentwintig jaar Archive. Neem alleen al het eerste viertal “You Make Me Feel” (Take My Head, 1999), daarna “Fuck You” (Noise, 2004), “Pills” (Controlling Crowds IV, niet op Spotify zie ik) en het heerlijke “Bullets” (van het in mijn oren beste album Controlling Crowds (I-III), waarvan sowieso veel wordt gespeeld, gelukkig maar). Alleen mis ik bij “Bullets” wat synthesizer-geluid door het geweld van bas en drums, maar misschien sta ik niet helemaal goed daar dus, en sowieso verbetert de geluidsmix later ook wel. “Kings of Speed” van datzelfde Controlling Crowds-album is dan net iets minder, maar goed. Er is bijzonder veel afwisseling tussen zangers en zangeressen, tussen hard en zacht, tussen de meer trip-hop-achtige nummers, proggende rock, gotesk synth-werk en ingehouden pracht. Ondanks de afwisseling en het behoorlijk heen en weer schieten tussen nummers van albums uit verschillende jaren, voelt de hele setlist coherent en logisch. Het blijft spannend en uitdagend en afwisselend. Het lange slotstuk vanaf “End of Our Days” is ronduit subliem, met de lange, spannende hits (in mijn oren dan) “Collapse / Collide”, “Controlling Crowds”, en een overdonderende “Dangervisit” (allen van Controlling Crowds). Alsof het dan nog niet beter kan komt de band met een briljant en lekker lange toegift met de meesterwerkjes “Lights” (van het gelijknamige album uit 2006 dus) en een prachtige “Again” (You All Look The Same To Me, 2002) als uitsmijter. Prachtig. En wat een lichtshow ook, met de hele achterwand vol lampen en lasers en een hoop rechtopstaande TL-buizen gevuld met LED-lampjes op het podium. Wat een show. Waarom was dit ook alweer geen hele grote wereldband?

Nou goed, ik ben na Controlling Crowds ook een klein beetje afgehaakt bij Archive, maar de platen daarna bevatten hier en daar nog best wel een paar mooie pareltjes. Vanavond bewijst de band dat ze niet in de mottenballen horen te liggen. Zo af en toe moet Archive gewoon uit het archief getrokken worden. Sterker nog, Archive is in deze vorm goed in staat om een groot podium te dragen en het is met zo’n lichtshow volgens mij ook zelfs goed genoeg om een groot podium op een festival in glorieuze stijl af te sluiten. Misschien blijft dat wel een beetje een publiek geheim. Laten we ze dan in een doosje doen en er af en toe uithalen om samen met een select gezelschap intens van te genieten.