Gezien: Valkhof Festival 2024

Het Valkhof Festival, daar kun je best de vruchten van plukken. Het blijft nog steeds het fijnste gerecht tussen de simpele snacks in de rest van de stad tijdens de Vierdaagsefeesten, maar muzikaal gezien is het dit jaar soms goed zoeken naar de welbekende krenten in de pap, zo lijkt het. Natuurlijk zijn veel bands onbekend en valt er zoals altijd veel te ontdekken, maar het is iets meer sprokkelen om de betere bands te vinden dit jaar. Voor mijn smaak dan. Met name de dinsdag-, woensdag- en donderdagavond lijken wat meer in het teken te staan van wat jongeren leuk(er) zullen vinden gok ik, met (bovenin het park) genres als hiphop, RnB, pop, soul en dubstep. Op maandag- en vrijdagavond staan daar de betere gitaarbands geprogrammeerd en in het weekend is het hier en daar ook even zoeken, maar uiteindelijk is er wel genoeg leuks te vinden.

Het is weer een mooi weekje vakantie in het prachtige park in Nijmegen, met hier en daar een leuk uitstapje naar Stadseiland Stek of het nabij gelegen De Kaaij. Dit jaar geen metal-avond, zoals eerder wel op maandagavond. Je vraagt je af waarom Fortarock dat niet kan of mag programmeren, maar misschien ziet de organisatie meer heil in al die post-punk/garage bandjes, die blijkbaar nog steeds populair zijn. Op de dinsdagavond is er wel een leuk alternatief in De Onderbroek met twee metal-acts om je nekspieren nog even te trainen met steviger headbang-werk. En natuurlijk had ik dit jaar graag acts gezien die je ook op festivals als Sonic Whip en Soulcrusher zou kunnen vinden (georganiseerd/geprogrammeerd door Doornroosje, net zoals dit festival), maar aan de andere kant is het wel eens goed om meer buiten mijn comfortzone in andere genres te duiken. Naast de prima voorzieningen is het festival zoals altijd gratis toegankelijk en drinken we extra veel bier om het festival te sponseren. Geen speciaalbierbar in de ruïne dit jaar (die is half afgesloten), maar brouwer Oersoep schenkt wel prima speciaalbiertjes in de bar iets verderop. Verder is de opzet hetzelfde en vertrouwd en dat voelt altijd als fijn thuiskomen. Daarbij is het uitstekend weer, afgezien wat spettertjes hier en daar in de eerste dagen. De laatste dagen zijn zelfs warm te noemen, waardoor het festival nog een beetje zomers en tropisch eindigt. Ook wel wat verrassend stoor ik me dit jaar niet aan de traditioneel aanwezige hardpraters voor het podium, het is gissen waarom.

Verslag hieronder dus, met de nadruk op de foto’s, het is toch een leuke hobby om weer een keer met mijn dikkere camera op pad te gaan, terwijl ik tegelijkertijd optimaal van de goede livemuziek probeer te genieten. Voor de betere verslagen (en foto’s) kun je zoals altijd ook prima terecht bij 3voor12.

Zaterdag

Gelijk een stevige gitaarband om het festival goed af te trappen. Het is wat vroeg misschien om helemaal uit je plaat te gaan om 16:00 ’s middags, er lopen bovendien nog genoeg kinderen rond. Meer bands hebben er deze week last van, die moeten het hebben van energieke (gitaar)optredens, maar staan vroeg geprogrammeerd. Ploegendienst zagen we afsluiten in een kleine tent op Fortarock in 2019 en dat geeft bij voorbaat al een andere ambiance. Hoe later op de avond, hoe meer het publiek los gaat natuurlijk. Toch is het al vanaf het begin gezellig druk vandaag in het pittoreske park, dus aan aandacht voor de band geen gebrek. Op DSM-5, het tweede studioalbum van de hardcore/punkband (of ‘venijnige popmuziek’, naar eigen zeggen) uit Amsterdam, staan ook twee nummers met Spinvis. Een verrassend leuke combi, moet ik zeggen. Jammer dat Erik de Jong er zelf niet bij is, maar die nummers blijven wel overeind. Hier en daar is het wat simpel doorraggen, maar zanger Ray Fuego wint het publiek voor zich, ondanks wat spetters regen. Zo af en toe breekt de zon juist door. We zijn los!

Dick Move, al eens supportact geweest voor bands als Foo Fighters en Idles, komt uit Nieuw-Zeeland en is in essentie ook niet al te moeilijke muziek. Paar powerchords op je gitaar spelen en gaan met die banaan. Rammelpunk dus. Lo-fi punkrock. Zangeres Lucy Suttor interesseert het vroege tijdstip ook geen ene moer en gaat er vol op. Ze trekt het publiek bijna het podium op, maar het is nog wat te vroeg voor een pit. Ze houden er het tempo er wel erg goed in, met enthousiaste vrouwen op gitaar en bas, aangevuld met de twee rustigere heren op gitaar en drums. ‘Let me see your dick move / I wanna make your dick move / Dick move!’ kan natuurlijk hard meegezongen worden. Beetje baldadig is best leuk.

Het nijmeegse Shaemless gaat iets minder kort door de bocht, en dat bevalt me wel even. De band mixt post-punk en garage geïnspireerd door The Stooges, Iceage en The Birthday Party. Normaal een trio, maar hier hebben ze een extra percussionist uit Rotterdam meegenomen. Het is nog steeds wat vroeg, maar de zanger stort zich in het publiek om het pogoën wat in gang te trekken. Er zit wel een lekkere flow in dit optreden, ondanks wat technische problemen (gebroken snaar, haperende mic, wat problemen met de bas). De heren pakken soepeltjes door. Hier en daar is de muziek wat ongevaarlijk of veilig, maar prima onderhoudend, met soms een aardige lik funk. Grappig hoe ze ook af en toe wisselen van gitaar en bas.

De lokale punkers van Outahead waren vorige maand nog te zien in het voorprogramma van Teenage Mortage en staat hier aangekondigd als (post)punk, maar gooi daar wat garage bij en een likje grunge, wat ze zelf dus een ‘soundtrack to a car crash’ noemen. Of ‘slachthuis rock ’n roll’. Ze geven alle energie, zoals het hoort, met een strak meppende drummer en twee leadgitaristen die allebei zingen of dat proberen te doen (de linker gitarist – voor ons – komt er niet lekker in), maar dat geeft niet zo in dit genre. In een dampende zaal als Merleyn komt dit altijd net wat beter over, maar pluspunten voor de moeite.

Het eerste echte hoogtepunt van de dag (en eentje van het hele festival, naar mijn bescheiden mening) komt van het Groningse GEO. Eigenwijze post-punk / new wave gemend met indie-rock, in de spirit van (naar eigen zeggen) bands als The Contortions, The Fall and Gang of Four. Ze willen rare funk en dansbare punk maken, lees ik nog ergens en dat werkt als een dolle. Goed, ze moeten er nog heel even inkomen, het begin kan wat strakker, maar als ze eenmaal de flow weten te vinden loopt het heerlijk en werkt het verslavend, met kekke ritmes en groovy bassen. Luister maar eens naar een heerlijk nummer als “So Many Ways”. Bovendien achteloos leuk en weirdo gebracht, opvallend genoeg live met elektronische drums en fijn aangevuld met een extra lik elektronica/synths. Lekker eigenwijs dit, en ik koop maar eens een vinyl van hun album Out of Body. De bassist is bij de merchandise uiterst dankbaar voor mijn komst, maar nee zeg, jullie bedankt! Hopelijk snel weer eens ergens te zien, bij voorkeur in Merleyn hier.

Even wat anders met Yard uit Ierland, niet te verwarren met Yard Act. De band overbrugt het gat tussen techno en noise-rock, met een dosis elektronica van twee synths, aangevuld met een gitarist (met Pantera-shirt). Ze stonden al eens op Eurosonic en in het voorprogramma van Shame en Scalping. Inspiratie zouden ze hebben gekregen van bands als SUUNS, Gilla Band, Death Grips en Nine Inch Nails. Van mij mag daar nog wel een likje The Soft Moon bij, al is dit wat meer techno en minder noise of industrial, voor mijn gevoel. Ze brengen het hier met drie in plaats van de beloofde vier mannen en dan komen de drums dus uit een doosje, maar met een live drummer zou dit nog beter werken denk ik. In het midden voor het podium klinkt de muziek echt fijn stereofonisch en daar kan ik aardig in meegaan. Ondanks dat ik niet direct een danstype ben, kan ik het scherpe randje en de fijne mellow trance wel heel erg waarderen, al kan het altijd nog een tikkeltje venijniger natuurlijk.

Zondag

We laten de zaterdagavond dus even voor wat die is missen daardoor afsluiter Will Butler + Sister Squares, maar we moeten nog een hele week. Het is ook maar wat je het liefste lust. De zondagmiddag was ook niet direct iets voor mijn smaak en we starten voor de verandering op Stadseiland Stek. Dit jaar kun je weer het veerpontje nemen (vlakbij de haven / De Kaaij) om naar het eiland te gaan, maar we gaan sportief lopen. De laatste jaren ben ik er niet geweest, maar Strandbar Stek heeft de organisatie de laatste twee jaar goed opgepakt en het terrein helemaal vol laten zetten met vertier voor jong en oud. Voorheen nog wel eens een oase van rust daar aan het rivierstrand, maar nu toch een drukke bedoening, met kermis, disco, kindervermaak, foodtrucks, visrestaurant, straattheater en gewoon theater. En livemuziek, georganiseerd door Doornroosje (Live Stage). Elke tent heeft wel zijn eigen muziek aan staan, waardoor het voor mij druk en rommelig aanvoelt. Wel echt geinig vind ik het straattheater, wat het geheel een fijn soort Lowlands-sfeertje geeft. De voorstelling Crêpes de la Bête is voor kids lees ik achteraf, maar dus ook voor volwassen geinig.

Het geluid komt dus van alle kanten op het eiland, maar als het grote podium met live-muziek begint is er wel focus naar een kant, op deze vroege en zonnige zondagavond met Yin Yin (of Yīn Yīn, YIN YIN, of YĪN YĪN). De naam komt overigens komt van de vrouwelijke en de schaduwkant van de yin en yang, leuk voor mijn dagboek. De band, opgericht in 2017, zou ondertussen meer elektronisch en dansbaar zijn, met minder Thaise invloeden. Inmiddels is mede-oprichter Yves Lennertz vervangen door gitarist Erik Bandt, begreep ik. Mede-oprichter Kees Berkers speelt hier op drums, aangevuld door toetsenist Robbert Verwijlen en bassist Remy Scheren. Ook leuk voor in het dagboek. De heren kijken zo wel een beetje in de ondergaande zon, het podium stond vroeger wel eens de andere kant op onder de spoorbrug. Het is lichtjes en zwoel dansen, maar het komt wat minder binnen dan op Lowlands 2019, toen het wat meer een disco-feestje was in de kleinere Lima-tent. Ja, leuk bandje, fris en exotisch, als een kokosnoot met een rietje. Maar ik heb gewoon honger naar iets stevigers.

Chalk komt uit Noord-Ierland en is in de basis (natuurlijk) ook (weer) post-punk (en shoegaze, volgens de beschrijving), geïnspireerd door bands als Preoccupations en Protomatyr, maar dan met een dosis elektronica. Berghainrock gemengd met techno-punk, lees ik ook ergens. Donkere noise met elektronica, waarvan het e.e.a. uit een doosje (bas en samples in elk geval) komt, al wisselt de gitarist zijn gitaar wel af met het draaien aan knopjes elektronica. Interessant vind ik wel dat dit in de basis een project is van drie Ierse muzikanten en filmmakers, die tijdens hun opleiding muziek gingen maken binnen de Dublin- en Belfast-scenes. Jammer dat ze hun visuals dan niet laten zien op de achtergrond. Het visuele aspect komt nu vooral van de enigszins theatrale bewegingen van de zanger die wel prima zingt (hier en daar aangevuld met effecten) en ook zijn spoken-word past wel goed bij dit soort muziek. Vergeleken met Yard gisteren hier dus wel een live-drummer en dat past wel beter, al had de gitaar echt een stukje vuiger in de mix gemogen. Handjevol goede songs noteer ik (alhoewel, ik ben mijn telefoon vergeten vanavond) en hier en daar wat minder lekkere nummers. Maar dat vergeven we ze, het ontvlamt toch wel behoorlijk goed af en toe. Gewoon een band to watch.

Nog meer impact maken met minder muzikanten, het lukt het duo van O. ogenschijnlijk met twee vingers in de neus. Het duo uit Londen bestaat alleen uit Joseph Henwood op baritonsax en drumster Tash Keary, in 2022 al eerder in de stad te zien geweest tijdens het eerste dagje Zeitgeist in Doornroosje. Denk richting noise-rock en een soort progressieve jazz, maar veel meer metal krijg je het vanavond eigenlijk ook niet. De brassende sax klinkt soms als een vet riffende gitarist, al dan niet goed door de effectenmangel gehaald, en loeistrak aangevuurd door de goedlachse Keary, die het allemaal weinig moeite lijkt te kosten, met secuur maar geweldig drumwerk. Geniaal dit.

Even tijd om bij te komen heb je nauwelijks met het Rotterdamse Smudged op het andere Boog-podium met dansbare of puntige en soms flink opzwepende funky postpunk/electropyschkraut met smerige vocalen van de zanger Bart Hoogvliet, die wat nors en lichtelijk arrogant doet en hopelijk is dat dan vooral theater. Met groen geschminkte gezichten gaat de rest van de band wel leuker los, met twee gitaren en beats uit een doosje. We moeten alle varianten van de post-punk blijkbaar bedienen deze editie van het Valkhof Festival. Maar goed, de beats werken wel, het is een beetje simpel hier en daar, maar de hele Boog danst wild om zich heen en frontman slaagt er wel in een vuurtje gaande te houden en blijft goed in contact met het publiek. Het is ook al later op de avond en dat werkt het ook gewoon beter op zo’n festival. Een lekker gek pogo-feestje in elk geval.

Maandag

Inmiddels zijn we aanbeland bij de maandag, met net iets meer interessante bands per strekkende meter op het programma. We zijn er dan ook maar eens vroeg bij, de eerste band begint vandaag om 19:00 bovenin het park. Het trio van CLAMM uit Australië (Melbourne) is underground (noise-)punk uit de jaren ’80, aldus de beschrijving, denk aan het Japanse High Rise. Rode draad dit festival is dat we er altijd even in moeten komen, wat dat betreft kun je dit soort ruigere bands misschien beter wat later op de avond zetten. Gitarist/zanger Jack Summers is erg cynisch over hoe druk het is en dat er nog niet wild wordt meegedanst. ‘Vinden jullie het wel leuk? Wij wel..’, zegt hij lichtelijk geïrriteerd. Hij laat zich daar wel een beetje kennen, want probeer het publiek dan gewoon lekker op te jutten, zoals de meeste andere bands wel enthousiast doen. Maar natuurlijk, later op de avond of in een donker hol werkt dit soort punk een stukje beter. Tikkeltje eenvoudig, maar wel lekker vol branie gezongen. En leuk, Uma Thurman – eh sorry – Stella Rennex speelt hier fijn op bas.

Hoe je je muziek wel oprecht en enthousiast kunt brengen bewijst zangeres (met een diploma in de wijsbegeerte) Helena Cazaerck van Maria Iskariot die er een dubbele dosis energie en vrolijkheid in gooit, waardoor je ook wel meegezogen wordt. Deze poppunk-band uit Vlaanderen (Gent) won de befaamde Belgische muzikanten-wedstrijd Humo’s Rock Rally en live blijkt wel waarom. Aanstekelijke jeugdige punk, fris en fruitig geserveerd, met een dosis simpele teksten. Misschien net iets te simpel voor mijn doen, maar de band droomt van een tournee door Brazilië, het land van bassist Amanda Barbosa en dat gun ik ze van harte.

Wat interessanter en complexer in de afdronk is Gut Health, net zoals CLAMM uit Australië (Melbourne), met fris en fruitig funky art-punk, post-punk en/of no-wave. Of zoiets. Met zes spelers levert dat ook wel een rijk geluid op, met wat extra elektronica en percussie. De band ontstond toen zangeres Athina Uh Oh en bassist Adam Markmann tijdens de lockdown gewoon lol maakten. Gitarist Dom Willmott werkte ook al langer samen met Markmann. De band klinkt goed op elkaar ingespeeld, fijn funky en dansbaar. De fruitige (wat lollipop-)zang maakt het vrolijk, wat ongevaarlijker, maar ze hebben echt een paar bijzonder aanstekelijke nummers. Hier staan ook wat leuzen op de gitaar, net zoals bij Outahead zaterdag trouwens.

Terug naar de Boog naar de vijf Utrechtse post-punkers (het zal ook eens niet) van Bowl, dat ook al uit het juiste hout lijkt gesneden. Ik hoop dat de frontman van CLAMM meekijkt, want zo hoor je een concert in te gaan: met alle energie in je lijf. Ook deze band won een muziek-competitie (Clash of the Titans in hun eigen stad) en ook hier snap ik dat. Interessant vind ik dat ze ooit enthousiast werden van een optreden van de Franse post-punkband Unschooling (en samen een dikke pit bouwden) en toen besloten deze richting op te gaan. Vorig jaar kwam het debuutalbum uit en ze zijn klaar om de podia te veroveren, zo blijkt. Fijn dansbare post-punk of rammelrock met fijne ritmes en tempowisselingen.

Kijk, dit soort bandjes vind ik eerlijk gezegd leuker dan het meer behapbare Wodan Boys uit Den Haag, omschreven als no wave, stoner- en punkrock. De band klinkt toegankelijk op het hoofdpodium met meer standaard rock en vrolijke deuntjes, wel degelijk soms goed afgetopt met gelikte riffs en een dosis energie. Fijn om even op de achtergrond gade te slaan.

Nog toegankelijkere (stadion)rock met Press Club, althans in mijn beleving. De organisatie heeft vast groepskorting gekregen vandaag, want deze band komt ook al uit Australië (Melbourne). De band staat een dag later met CLAMM in Paradiso, met de energieke zangeres Natalie Foster die de boel wel opjut hier op het Boog-podium, maar voor mij is het net iets te radiovriendelijk allemaal.

Een van de fijnste bands vandaag zit verstopt in dat onhandige hoekje van het Poort-podium bij de ingang van het Valkhof, georganiseerd in samenwerking met Poppunt Gelderland. Genoeg zangers en zangeressen gehad, het kan ook prima zonder met het instrumentale Mt. Echo, dat al eens eerder op het Entree-podium stond in 2019 en in het voorprogramma van Monomyth in Doornroosje. Eindelijk eens een band die met hun post-rock/stoner ook prima op het Sonic Whip festival zou passen. Het debuutalbum Cirrus stamt alweer uit 2019, Electric Empire komt uit 2022 en ze hebben net weer een nieuwe uit: Cometh. Mooi om daar eens wat meer van mee te krijgen live, de plaat heb ik nog pas een keer gedraaid. Rolf Vonk (op drums), Vincent Voogd (op bas) en Gerben Elburg (op gitaar, ook in DUNDDW trouwens) worden hier ergens bijgestaan op gitaar/zang door Stefan Kollee (als ik me niet vergis), die ook in Oh Hazar speelt en op de nieuwe plaat te horen is op het nummer “Round and Round Goes the Crown”. Altijd goed om je grenzen te verkennen, al is het soms wat gek om toch ineens zang te horen. Maar goed, dit soort vettige funky bassen en riffs, fijnbesnaard gitaarwerk en strak drumwerk, dat is iets om altijd verzot op te blijven en dus vliegt de tijd snel voorbij. Heerlijk. Meer van dit graag.

Dinsdag

En zo komen we aan bij de dagen waar er op het Valkhof veel minder van mijn gading te vinden is. Zanger/gitarist Harald ‘Big H’ van Diggeth zegt vol overtuiging vanavond in De Onderbroek dat er inderdaad ‘alleen maar k*-muziek’ tijdens de Vierdaagse speelt, maar er is metal in De Onderbroek! En zo is het. Georganiseerd door Peter Dragt van Brown Note Booking (drummer in Bismut en DUNDDW, vroeger in Bambix, Emperors en Stonerfront) staan er vanavond maar mooi even twee metal-acts in De Onderbroek, een mooi alternatief om tijdens de Vierdaagsefeesten even de echte ruige gitaren op te snuiven. Ook weer fijn zijn de gave visuals van PhosPhor, met van twee kanten de schijnwerpers met vloeistofdia’s en andere psychedelische plaatjes. Diggeth is naar eigen zeggen ‘Metal-‘n-Roll’, met naast zanger ‘Big H’ (voorheen achterhoeker en nu Nijmeegs) ook Natasja aka ‘Pebbles’ (die in een pot toverdrank is gevallen en er als vijfentwintig uit blijft zien, aldus de zanger/gitarist) en Casper ‘The Chief’ op drums (die de gemiddelde leeftijd flink omlaag haalt en de enige is die echt muziek gestudeerd heeft, de rest doet maar wat). De band moet ik gezien hebben in 2011 in Eindhoven volgens mijn eigen dagboek, misschien met een andere drummer en bassist, maar veel kan ik me daar niet meer van herinneren. Vanavond zijn het vooral de vettige en zompige riffs, de dikke stoner en de heavy psych die mijn hoofd laten headbangen in het warme en zweterige keldertje, waar de opkomst uitstekend is te noemen. Vijf euro cash (minimaal) als entree is een schijntje en uiteraard geef ik wat meer voor de bands. Harald ‘Big H’ jut het publiek op als een oude meester met verstand van stoere muziek. Mijn T-shirt raakt steeds natter van het zweet. Fijn.

Hippie Death Cult is een Amerikaanse band uit Portland, Oregon, naar eigen zeggen ‘in de sferen van psychedelica en riff-heavy rock-‘n-roll’. Denk ook seventies hardrock, heavy psych, stoner en heavy metal. Al het ruige spul. Ook hier een bassiste, Laura Phillips, die hier ook de leadzang op zich neemt, naast Eddie Brnabic op gitaar en Harry Silvers op drums, die in de toegift nog even mag laten zien wat hij in huis heeft met een drumsolo. Het zweet druipt nu echt van het plafond hier in het keldertje, leuk om te zien hoeveel plezier zo’n band er in heeft om hier op te treden. Wat ik heel vet vind zijn de tempoversnellingen die ze in huis hebben, samen met het fijne baswerk en snedige gitaarsolo’s. Ook dit is bij vlagen behoorlijk melodieus, maar met de nodige punch en steviger headbangwerk. Fijn zo’n avondje tussendoor.

Woensdag

Ik twijfel serieus tot het laatste moment om toch nog even de stad in te gaan. Het zit vanavond goed met mijn energiepeil en ik loop op dag vijf van de avondzevendaagse nog even richting het Valkhof. Ik laat me graag verrassen en dat komt nog best wel goed met de electropop van X IT als rustige opstarter op het Boog-podium. Hoewel aangekondigd als Portugese band, hebben we vooral te maken met de Nederlandse pianist Daniël Tomàs (Daniël vd Duim) en Duits/Nederlandse zangeres Eliën (Élénie Wagner). Deze twee muzikanten kwamen de Portugese producer Tiago Sampaio (St. James Park) tegen op een festival in Portugal en begonnen vaker samen te werken. Hier op het Valkhof speelt gitarist Jorge da Rocha een paar nummers mee, eigenlijk ook zanger en multi-instrumentalist. Ik vind het bij vlagen erg mooi (neem het prachtige “Lovers Grief”, absoluut het mooiste van de nieuwe EP MNTNY), rustig opgebouwd en kalm gezongen, met een mooie verdieping. Op de plaat klinkt het nogal dik (over)geproduceerd soms, maar hier is het een rustige opener van de avond. Knap trouwens, dat de pianist/toetsenist gewoon meeloopt met de vierdaagse!

Tijd om even wat bands te zappen, we zijn er nu toch. Julia Sabaté maakt Spaans-Nederlandse hyperpop, ook wel een ‘mix van elektropop, hiphop en Spaanse muziek genoemd’, live ondersteund door dikke elektronische beats en/of live drums en synths. Zij is half Spaans, half Nederlands. Haar songs gaan over haar zoektocht naar wie zij eigenlijk is, aldus dit artikel. Niet direct muziek voor mij, maar Sabaté is wel weer een goed voorbeeld hoe je onbevangen je publiek enthousiast meeneemt. Het trekt steeds meer publiek aan, dat ook steeds harder gaat dansen.

Even een kort uitstapje naar de Kapel, waar ook deze editie van alles is te vinden, waaronder experimentele muziek in samenwerking met De Perifeer. Lukraak bestaat uit Marcus Wärnheim op altsaxofoon en Thomas Jaspers op drums. Terwijl ik binnenloop is Wärnheim net een solo begonnen (neem ik aan) op twee fluiten tegelijk, altijd grappig om te zien. Uiteindelijk is het samenspel van het duo (die elkaar vonden in het afvoerputje van de Amsterdamse metro, zo gaat het verhaal) enorm willekeurig en dus wat te – eh – lukraak voor mijn smaak.

Bulgarian Cartrader (geboren in Berlijn, woonachtig in Sofia, Bulgarije) stond ook niet heel hoog op mijn lijstje met zijn wat gladde en poppy postpunk. Hij combineert indiemuziek met hedendaagse hiphop-, jazz- en soulklanken met subtiele invloeden uit de Balkanregio, zo lees ik ergens anders. Een playboy die net zoveel van auto’s sleutelen houdt als van muziek. De zanger/gitarist brengt wel wat humor op het podium, maar muzikaal blijft het niet zo hangen.

WIES stond in 2022 nog op het hoofpodium van het Valkhof Festival, maar het kan nog wel een tikkeltje groter, zo blijkt op het Stadseiland Stek, waar WIES dit jaar staat geprogrammeerd in samenwerking met Doornroosje (Live). Ik heb het trio in 2022 gemist overigens, maar ik kan me nog wel herinneren dat ik zangeres/gitariste Jeanne Rouwendaal in 2015 in de kapel heb gezien op het Valkhof Festival. Ze is met ‘haar bandje’ (haha) nu toch een heel stuk bekender geworden inmiddels, met catchy en Nederlandstalige pop, dat – zo blijkt vanavond – door een deel van het publiek hard wordt meegezongen, vanaf de eerste “Sigaret” en de onvermijdelijke (leuke) afsluiter “Bandje”. Uiteraard wordt de avond gedragen door Rouwendaal, die zich sympathiek bloot geeft en een mooi en rustig nummer als “Barman” openhartig inleidt. Bassist Tobias Kolk vormt denk ik een stiekeme drijvende kracht achter het geheel, met de soms stevige klanken (fuzz) op de basgitaar om de boel wat krachtiger op te zwepen of mooi aanvult met elektronica. Mooi is toch ook hoe het publiek massaal meedoet met het omhoog houden van de lichtjes van de telefoons. Gaaf gezicht als ik even achterom kijk. Ja, het is misschien wat standaard tegenwoordig, net zoals een sit-in, maar als je mij daar ook in meekrijgt… Leuk optreden dus en weer even wat anders dan al die post-punk.

Het is een stukje lopen, zo heen en weer naar het stadseiland, maar ik moet toch weer terug en loop daarom weer even het Valkhofpark in, waar ik nog een stuk meekrijg van de afsluiter op het Poort-podium. The Vonks. De band uit Arnhem ‘maakt funk zoals we die nog kennen van de tijd van Lettuce en Tower of Power’ , aldus de beschrijving bij het optreden van de band op Mañana Mañana. Met elementen uit (neo-) soul, jazz en rock, doch altijd met een groovy core, aldus Sonar. Fijn feestelijk funkfeestje inderdaad als afsluiter vandaag, met een fijne blazerssectie en virtuoos toetsenwerk uit de hoge hoed (haha).

Donderdag

Eigenlijk komen we op donderdag maar voor een man en dat is een man met liefde. Loverman is de Belgische James de Graef uit Brussel. Hij studeerde muziekproductie in Liverpool (zijn moeder is Brits), raakte gefascineerd door elektronische muziek en leerde punk kennen van zijn vader. De Graef zat lange tijd bij Shht, ooit omschreven als ‘de meest verwarrende band van Vlaanderen’, aldus de beschrijving van zijn optreden op Rock Werchter, waar hij ook stond dit jaar. Wonderlijk eigenlijk, hoe hij met dit solo-project op dit soort festivals geraakt en hij moet er zelf vandaag ook even aan wennen, aangezien de beats aan de overkant van de Voerweg nog goed te horen zijn. Ga er maar aanstaan, als je ingetogen songs maakt. Maar de artiest is niet voor een gat te vangen, komt verrassend dansend van achter het publiek het podium op en verkast al gauw naar het midden van het publiek om beter contact te maken. Hij kijkt regelmatig een paar seconden indringend diep in de ogen van de toeschouwers en laat ons minutenlang meezingen met “Differences Aside” met de tekst ‘Come along for the ride. Sing a song tonight’ of met de cover “Smile” (bekend geworden door Nat King Cole). Knap hoe hij in deze bezetting, zeker als je zelf vooraan staat, een soort magie van verbintenis en bewondering kan oproepen, hoe ongemakkelijk het ook is dat je ineens een microfoon onder je neus krijgt om iets te zeggen of mee te zingen. Deels lijkt het improvisatie. Hij heeft ook meer tijd dan hij dacht te hebben, met ook een piano/synthesizer op het podium die ze daar nog voor hem wisten te regelen en een geleende broekriem (‘hij staat daarachter met de broek op z’n enkels’). Loverman haalt er van alles bij, van een hobbelpaard tot het bespelen van een trombone, of een kunstzinnige dans. Hoewel hij ook wel laat merken het jammer te vinden van het geluid van de overkant (waarom zetten ze hem ook niet gewoon boven in het park), maakt hij er het beste van. Jammer dat zo’n setting zich niet leent voor de meest gevoelige songs, zoals het prachtige “Candyman”(vorig jaar in mijn lijst), hij legt op verzoek dan ook uit dat dat echt niet gaat hier. Het liefste zie ik deze man in een intieme en aandachtige zaal, misschien met wat extra muzikanten. Zijn prachtige donkere stem en muziek (denk Nick Cave, Leonard Cohen of Scott Walker) komt dan veel beter tot zijn recht. En toch. Hij weet hier met een bijzondere performance te raken. Loverman blijkt zowel een punk-hart te hebben als een hart van goud, een artiest en entertainer pur sang.

Ook mooi op een heel ander niveau is de neoklassieke ambient van het duo van FUZEI, gepresenteerd door Nieuwe Electronische Waar, dat hier in (wel) in een muisstille een aandachtige (maar kleine) kapel staat te spelen. Marius Hagedorn en Lars Kristian Blom spelen cello en klarinet, maar gooien er graag een bak (elektronische en andere) effecten in, met dromerige ambient als resultaat. Daar kun je dus rustig even je ogen bij dichtdoen, het duo neemt je mee in een trip van vijftig minuten, of – volgens de beschrijving – een muzikale exploratie van onze relatie met de natuur. Harmonieus en secuur uitgewerkte muziekstukken nemen je mee in een totaal andere sfeer. En dat is ook wel eens fijn in plaats van alle feestmuziek in de stad.

Vrijdag

Het is vrijdag, de dag van de intocht van de vierdaagse wandeltocht en ook de laatste avond van de vierdaagsefeesten, die dus elk jaar zeven dagen duren. Ook dit jaar heb ik het weer gehaald! De vrijdagavond kenmerkt zich op het Valkhof weer door een aantal fijne gitaarbands, uiteraard vooral in de hoek van de post-punk. We komen binnenwandelen tijdens Glyders, waar we op afstand nog wel wat van meekrijgen, maar gaan er toch maar eens echt goed klaar voor staan voor Meltheads op het Arc-podium, een van de smaakmakers tijdens het Grauzone-festival in Den Haag, begin van het jaar. Daarmee moeten we helaas Brass Riot op het Bloem-podium missen trouwens, dat leek me ook wel tof. De vier jonge honden uit Antwerpen weten goed hoe ze het vuurtje kunnen aanwakkeren hier op het hoofdpodium, ook al is het weer wat vroeg voor het publiek om al wild te gaan dansen. Maar de vlam wordt aangewakkerd door de energieke frontman, met een uitstraling van Mick Jagger en Iggy Pop, die ook nog even de nokken van het Arc-podium inklimt. Voor niets en niemand bang. Muzikaal is de garage, post-punk en (cold)wave netjes verzorgd, met referenties naar bands als The Chats, Amyl and the Sniffers, Gang of Four en Wire. Niet heel complex, maar dus wel met de juiste attitude. Deze week krijgen bands vaak drie kwartier, maar vandaag krijgen de meesten een uur, maar de koek is na vijftig minuten op. Niet erg. Kunnen we even bijkomen. Op 14 december komen ze terug in de stad, uiteraard in Doornroosje.

Het noiserocktrio van Texoprint (voorheen Kalaallit Nunaat) stond net als Meltheads eerder dit jaar op Grauzone, in dezelfde zaal zelfs (of café, zo u wilt). Tja, daar kreeg deze band de zaal wel sneller aan het dansen, het is nog wat vroeg en het publiek moet weer eens opgeschud worden. Het zal niet echt aan de muziek liggen. Ook weer niet heel ingewikkeld, maar opzwepend, uptempo en goed dansbaar. Het wordt alleen maar warmer op deze (toch al hete) dag en de drummer en bassist trekken de shirts uit. Da’s nodig ook. Na drie kwartier zijn de energierepen wel op, maar dan kunnen we het weer even laten verteren. Ja, weer zo’n fijn ruig rammelend rockbandje.

Hebben we nog meert van dit soort bands? Ja, natuurlijk. Talk Show werd door BBC 6 Music als het Zuid-Londense antwoord op Fontaines DC genoemd, in de hoek van noisy post-punk, new wave en industrial. Grappig vind ik het als het begin een beetje met de zang en het basgeluid op Korn lijkt, gevolgd door een stukje Beastie Boys en en funky post-punk. Ik zeg wel vaker gekke dingen. Het baswerk is wel verslavend lekker moet ik zeggen, hier en daar met interessante ritmes (samen met de drumster) en likjes gitaar, al ontbreekt op een gegeven moment ook wel wat aanstekelijke songs. Ook deze band moet het voor een deel hebben van een dosis energie waar je niet omheen kan, de frontman trekt zijn shirt ook maar uit en trekt fel van leer. Uit de lichting nieuwe rockbands uit Engeland toch ook weer niet gek gevonden.

Afsluiter op hetzelfde podium en überhaupt van het festival is een zo mogelijk nog energiekere Gurriers, dat natuurlijk wel de mazzel heeft op het einde van de avond een publiek aan te treffen dat nog een laatste keer naar de gallemiezen wil gaan. De band stond vorig jaar nog in Merleyn (gemist) met hun fusie van postpunk, noiserock en shoegaze. Mijn hemel, hoe zou het dak er daar zijn afgegaan? Alhoewel, de band heeft ook wel de nodige rustpunten, maar aan de andere kant is er meer aanleiding voor wilde pogo als een band als The Murder Capital. Puntje van kritiek vind ik wel het simpele drumwerk, maar dat valt niemand op hier denk ik. Grappig is eigenlijk dat de gitarist (maakt ook mooie sprongetjes) en de bassist (gooit zijn shirt nog uit en verdwijnt in het publiek) nog wat meer uit hun dak lijken te gaan dan de wat meer gefocuste frontman, al verschijnt die ook nog even crowdsurfend in het publiek aan het einde. Dat hoort zo. Het recept voor de goede post-punk bands wordt steeds duidelijker op het Valkhof Festival, dat wel heel veel aandacht heeft voor dit soort muziek, maar Gurriers is in elk geval de knallende afsluiter die het festival verdient. En het publiek ook. In oktober komen de heren nog o.a. EKKO (Utrecht), Paradiso (Amsterdam) en Vera (Groningen) platwalsen.

Conclusies. Van mij mag het festival nog wel wat gevarieerder, sommige genres (zoals post-punk) worden wel erg prominent geprogrammeerd en sommige andere genres vrijwel genegeerd (metal- of desertrockbands bijvoorbeeld). Het zal wel aan de ‘zeitgeist’ liggen en wat hip en happening is bij (vooral) de jeugd. Maar ik heb me wel stevig vermaakt op veel avonden, al dan niet wat wat hulp van acts buiten het festival zelf. Het Valkhof blijft wel echt de belangrijkste plek om fijne nieuwe bands te ontdekken, met uitstekende voorzieningen (vriendelijk personeel ook weer). Het is toch altijd een heerlijke plek daar in het park tijdens de Vierdaagseweek.

Muzikaal gezien, springen bands er uit in de categorie ‘daar zou ik wel een kaartje voor kopen’, oftewel de hoogtepunten (voor mij dan): GEO, O., Gut Health, Bowl, Mt. Echo, Loverman, en – vooruit – nog een aantal van die post-punk acts als Meltheads, Texoprint en Gurriers. In de categorie ‘pak ik misschien wel weer mee op een festival’ bands als: Shaemless, Yard, Chalk, CLAMM, X IT, FUZEI en Talk Show. Vergeet ik nog iets? Ja, in de bonus nog bands buiten dit festival zoals WIES (Stadseiland Stek) en Hippie Death Cult (De Onderbroek) en ook Diggeth was daar effe fijn. Niet eens een uitzonderlijk grote score na een hele week Vierdaagsefeesten, maar ik heb me wel prima vermaakt. Het was weer fijn, tot volgend jaar!