Laatste festivalletje van het jaar in ons eigen geliefde Doornroosje is er eentje die de tijdsgeest probeert te vangen in deze donkere en gure dagen. Zeitgeist dus. Leuk dus. En fijn dat het binnen plaatsvindt. Muzikaal is deze derde editie interessanter voor mij (net zoals de eerste editie) dan vorig jaar, toen ik het heb overgeslagen. Hier zie je artiesten die buiten de gebaande paden durven te gaan en het geluid van morgen bepalen, aldus Doornroosje, met dit jaar ‘de beste wave, postpunk, elektronica en noise op het scherpst van de snede’.
Ik vind het ook wel eens leuk om het eens buiten de zware of psychedelisch gitaren te zoeken, met een oog voor wat nieuwere en interessante acts. Dat gevoel heb ik ook bij het Valkhof Festival, dat dezelfde organisator heeft natuurlijk. Ook hier ligt de focus vooral op postpunk en wat rammelende rock, dat vooral de jeugd met knaldrang wat extra voeding geeft. Leuk om te zien dat het publiek vandaag bestaat uit een goeie mix van jong en oud, het trekt ook zeker de wat meer ervaren muziekliefhebbers. Dat zit ‘m dus ook in het programma, met acts als Geordie Greep, Maruja, Porridge Radio en SPRINTS. In de periferie in de kleinere zalen staan nog iets van elf bands om te checken, dus je hoeft je niet te vervelen. Waar bij Soulcrusher dit jaar de acts in het café zijn weggelaten, zorgen ze hier voor extra keuzemogelijkheden als de grote zaal is afgelopen, ongetwijfeld ook handig om het publiek wat te verdelen. Het is uitverkocht en daarmee druk, maar gelukkig heb ik er niet al te veel last van, twee keer kijk ik ook gewoon even vanaf het balkon, al staat die goed gevuld. Niet alles op de kleinere podia vind ik dan even interessant en het is verrekte jammer dat Library Card (vorig jaar nog tof op het Valkhof Festival) moet afzeggen vanwege ziekte, al lijk ik wel wat bandleden later te zien rondlopen. Met drie andere makkers is het vooral ook weer erg gezellig, met de nodige goede voorzieningen van Doornroosje zoals we dat kennen, gek genoeg zonder speciaalbierbar boven en het café (altijd goed voor een lekkere frisse Franziskaner van de tap) is pas om 16:00 open. Maar goed, in de zaal zelf hebben ze nog behoorlijk wat keuze, waar later ook een prima Indiana Jane van Oersoep aan werd toegevoegd.
We zijn er op tijd dus, want (gek genoeg) staat een van onze favorieten gelijk al als eerste in de grote zaal. Dat trekt ook wel gelijk publiek het festival binnen, maar het blijft wat raar om zo’n dikke band als Maruja uit Manchester hier het festival te zien openen in de nog vroege middag. De jongeren interesseert het niks en vormen gelijk al een hossende dans- en pogo-pit, ook als er nauwelijks aanleiding toe is. In deze tijdsgeest voelt het gebroederlijk dat jong en oud samen kopje onder gaan en genieten van de frisse acts van vandaag en morgen. Dat deze band hier staat is niet gek, het is een van de interessantste nieuwe acts, dat bovendien ook een nummer “Zeitgeist” in de collectie en setlist heeft, dus dan moet je ze bijna wel boeken. Het viertal uit Manchester presenteert een interessante mix van jazz en (post-)punk, met een opvallend goede rol voor de sax, gespeeld door Joseph (Joe) Carroll. Muzikale gasten, die soms uren achter elkaar samen jammen. Harry Wilkinson is de afgetrainde frontman met gespierde taal, die de boel vakkundig opjut, want het is niet alleen maar verfijnde jazz natuurlijk. Het stuitert en het beukt er natuurlijk ook flink op los, maar interessant genoeg zijn er ook mooie rustpunten voor de nodige verdieping. Wilkinson loopt als een prettig opgefokte tijger rond en na een uitstapje in de zaal is hij een paar minuten in de weer om de draden van zijn microfoon en gitaar te ontwarren. Ergens wel een grappig schouwspel. Ook Carroll verschijnt een keer in de zaal met zijn saxofoon en dat blijft wel leuk om even van dichtbij te zien, al lijkt het wel een gimmick van veel bands. De band levert in elk geval genoeg energie om het festival knallend te starten en terecht dat het al goed vol staat voor ze, een betere openingsact kun je niet wensen. De band heeft net een platendeal in de zak met Music For Nations (Sony) en niets staat een nog veel grotere doorbraak in de weg, zou je zeggen.
Geordie Greep even later in de grote zaal is de volgende grote en interessante nieuwe act, frontman uiteraard van black midi, dat in 2019 op het Valkhof Festival stond en inmiddels is gestopt voor onbepaalde tijd. Geen idee waarom trouwens. De liefde van Greep voor jazzy nachtclubmuziek en Sinatra-achtige sfeer, wat al wel deels te horen was in black midi, lijkt hier de boventoon te voeren. Greep is de nog steeds de jonge en stoïcijns kijkende bandleider in keurig maatpak, die hier een bigband om zich heen heeft verzameld. Hij blijft in control met zijn stoere blik, met zijn haar wat in de war en af en toe met zijn onderlip pruilend ten teken dat het allemaal juist wel goed gaat. Greep solo lijkt in zijn element. Ik moet wat grinniken om de toetsenist (met muts) die vanaf het begin alles jazzy weg pingelt, alsof we in een sjiek restaurant zitten. Zo voelt het wel een beetje. Meer jazz en minder beukdrang dan Maruja net en iets minder hoteldebotel gekte dan black midi, maar het is een soort jazz, funk en soul met moderner gedreven twist. Hier en daar wel degelijk wat proggy jazz en complexer in de afdronk, maar wel gedoseerd. Soms vliegen de gitaristen echt over de gitaarhalzen met flitsende toonladders, wat de boel opwindend houdt, maar het blijft vloeibaar en melodieus. De bassist en gitarist op links (voor de kijkers) hebben er zin in en geinen veel met elkaar, wat leuk is om te zien. Hoewel alles ook wel een beetje pretentieus aanvoelt weet Greep ons hier wel in de – eh – greep te krijgen met deze bijna belegen jazzy songs in een fris en modern jasje. Ze waren al wat minuutjes te vroeg begonnen, wat wel handig is als alle bands maar 45 minuten krijgen. Soms is drie kwartier wel genoeg en soms voelt het wat kort aan vandaag.
Met zoveel bands vandaag ontkom je er ook niet aan dat je van alles mist. De focus is voor ons vooral gericht op de grote (rode) zaal tijdens de eerste helft van het festival. Porridge Radio, opgericht in Brighton in 2015, stond in 2022 nog in Merleyn in deze stad en nu mag Dana Margolin (met langer haar) het grotere podium beklimmen, met hun mix van art-rock, indiepop en post-punk. Als intro klinkt Copacabana (Barry Manilow) als guitige opmaat. Er klinkt in mijn oren een goed afgemixt geluid, waardoor de muziek stevig in de zaal klinkt, alsof het grotere podium haar wel past. Ze lijkt er ook wel vrolijk en soepeltjes mee om te gaan, altijd goed om te zien dat de band zich zelf ook wel vermaakt. De toetseniste is een invaller, begrijp ik ergens (in plaats van Georgie Stott neem ik aan). Vorig jaar werd overigens bassist Maddie Ryall vervangen door Dan Hutchins lees ik nog ergens. Veel nummers komen vandaag uiteraard van het nieuwe album Clouds in the Sky They Will Always Be There for Me, al heb ik die nog niet echt veel gedraaid, moet ik zeggen. Het is (soms wel wat erg) radiovriendelijk, soms catchy en meezingbaar en soms met een iets steviger bite en dat mag wel vaker in mijn beleving. Sommigen hebben het wat minder op de typische manier van zingen van Margolin, maar daar heb ik dan weer niet zo last van. Alles bij elkaar wel een leuk en spontaan optreden, prima om even mee te pakken.
Tijd om wat te eten en we staan weer mooi op tijd klaar voor de moerasmonsters van Snapped Ankles, dat hier aardig in het donker speelt. De opkomst vind ik wel mooi opgebouwd met drone-achtige elektronica, mysterieus in het donker opgezet door de bandleden gehuld in sjamanistische ghillie suits (‘forest folk…descened from the trees’) en groene koplampen achter een berg elektronica/synths. De band uit Londen is opgericht in 2011 en mixt hypnotiserende klanken met krautrock, noise, elektronica en post-techno, en ze zouden zijn beïnvloed door artiesten zoals Can en The Fall. Bij vlagen is het lekker dit soort dansbare beats (“I Want My Minutes Back” vind ik echt een geinig nummer), alsof je op een raar soort dansfeest bent beland. Het is visueel donker maar aantrekkelijk mysterieus ook, op zijn best net zo guitig als een band als Henge, maar ergens wil het me niet in een lekkere hypnose trekken vandaag. Het blijft wat lang in hetzelfde doorlummelen en wordt wat langdradig, er mist wat punch of urgentie ergens het blijft wat vrijblijvend. En dat is jammer, het gaat soms gewoon te lang door in het hetzelfde en als ze dan nog een nummer willen spelen zijn ze al vijf minuten over tijd en wordt het gekke feestje in het donkere bos pardoes afgeblazen.
Dan zijn we nog niet in de kleine zaal geweest en we wagen daar maar eens een poging bij UNIVERSITY, een trio uit Crewe, UK, dat al op festivals stond als Left of the Dial 2023, ESNS 2024, Lowlands 2024 en Here’s the Thing 2024. Best energiek, met een combinatie van emo, punk en hardcore vol met thrashing vocalen die lijken op punktitanen als Pup of Fugazi, aldus NME, en wie ben ik om iets anders te vinden. Beetje schreeuwerig die zang, hier en daar wat standaard noise, maar bij vlagen tof en met wat meer funky stuff (check “Egypt Tune” b.v. hier).
De catchy en soms poppy garagepunk van SPRINTS in de grote zaal glijdt er makkelijk in, de band uit Dublin werd al een paar jaar geleden volgens mij als een grote aankomende belofte door de muziekminnaars gezien. Actief sinds 2019, maar nu al een beetje gearriveerd dus, zeker op zo’n headline-waardige spot om 21:30 in de grote zaal, al krijgen ze ook maar drie kwartier. Net zoals Porridge Radio net kunnen ze deze plek wel aan, zo zelfverzekerd klinken ze wel, met een sterke zangeres/gitariste Karla Chubb als boegbeeld voorop in de strijd. Ze geeft ergens ook aan dat ze veel optredens doen en dat merk je wel, de band is goed op elkaar ingeslepen en het rolt er makkelijk uit allemaal. Ergens allemaal niet te moeilijk, maar wel met een handvol goede aanstekelijke nummers. Het drijft op ervaring, maar het voelt toch fris en gedreven. De jeugd heeft er een fijne band aan, het kolkt en springt lekker in de zaal.
Opvallend dat de wat meer simpele stevige doorbeukende bands in het tweede deel van het programma zitten vandaag, zo ook Bucket (ook uit Dublin) in café (of blue stage), dat de boel hier fijn aan elkaar ramt met z’n drieën, met een aardig dik potje (en soms lekker thrashy) punk/garage. Lekker.
Hiermee vergeleken is DITZ (in 2016 opgericht in Brighton) wel ineens iets rustig(er) in de grote zaal, met hun ‘mix van noise rock, post-punk en een vleugje 80s en 90s post-hardcore’, aldus de beschrijving. Aardige postpunk, dat soms richting een band als Gurriers gaat misschien (om er maar een te noemen), met een opvallend goede en energieke drummer. Er zitten jammer genoeg wat wegzakkers in deze set en het mist wat tempo soms, maar het wordt daarna wel weer fijn opgepakt met scherpere stukken. Sommige nummers pakken meer dan andere (“neem “Ded Würst”), maar de potentie van deze band is er wel, zeker in deze tijdsgeest.
Enola Gay (ook een nummer van OMD) is het onrustige afzakkertje in de kleine paarse zaal, dat nog een aardig punt achter het festival weet te zetten, want het viertal (ook al uit Belfast) gaat er nog wel lekker op. Geïnspireerd door electronica en techno, maar ook door de postpunkhelden van de jaren zeventig, zo lezen we in de beschrijving, met rap-achtige vocalen. De referentie naar techno beats zit er wel in, al moet je daarvoor even je ogen sluiten. De elektronica zie ik niet gespeeld worden, als dat er al echt in zit. Op dit tijdstip is niet alles even helder. Ik vind het uiteindelijk ook wel een beetje rechtlijnig misschien, maar dat geeft niet. De vaart zit er wel in, maar uiteindelijk vind ik het wel mooi geweest, het houdt me ook weer niet de hele set geboeid.
Nou goed, een prima en gezellig dagje Zeitgeist dus, alles bij elkaar. Dat is best voor herhaling vatbaar, zolang er maar weer een paar fijne acts staan die ook in mijn tijdsgeest past. Early birds voor volgend jaar (op 6 december) zijn alvast te koop.