Het is voor mij de tiende keer Roadburn en dat voelt alweer jaren als fijn thuiskomen. We voelen weer een warm welkom in Tilburg, door de prima organisatie en de fijne bezoekers uit binnen- maar vooral ook het buitenland. Het is weer gemoedelijk en relaxed, samen met een hoop gelijkgezinden; liefhebbers van heavy music in al zijn vormen en maten. Hoe harder de muziek is, hoe liever de mensen, zeg ik wel eens. Het volkje zwartgeklede mensen met veel mannen met lange baarden neemt voor een lang weekend de stad over, voornamelijk rond poppodium 013 en het gebied rond de Spoorzone.
Naast de bekende foodtrucks in die zones voor het innerlijk verzorgen van de mens, is er dit jaar extra veel aandacht voor speciaalbier door middel van wat taps van Uiltje tegenover 013 en de Koepelhal. Er valt weinig te klagen, al ontstaan er ook in onze groep genoeg discussies over hoe dat statiegeldsysteem met buttons nu precies werkt. De mensen achter de bar kunnen het ook moeilijk uitleggen, maar we lachen er maar om. De merchandise, waar overigens ook heerlijke bitterballen te verkrijgen zijn en speciaalbier van LOC te vinden is, is verhuisd naar een tent tegenover de koepelhal. Blijkbaar wordt er verbouwd in die hal naast de koepelhal, waardoor de ingang van The Terminal en The Engine Room dit jaar buiten liggen. Heb je ook beter zicht op de grote rijen die er ook dit jaar staan, al heb ik er dit jaar weinig last van. Ligt natuurlijk ook aan de route die je loopt. Iedereen beleeft zijn of haar eigen festival en ziet in die vier dagen hele andere acts en beleeft zijn of haar eigen hoogtepunten. Dat is ook wel de charme van het festival. Er staan veel bands tegelijk op de verschillende podia, waardoor je niet alles kunt zien. Dan is het zelfs wel handig als je ook niet alles wil zien, want dan mis je minder.
Zoals gebruikelijk ben ik niet zo van de blackmetal/hardcore/screamo-bands, die zoveel mogelijk noise en geschreeuw in een niet te stoppen brei over je uit willen storten. Daar zijn er toch wel weer genoeg van, maar dat geeft mooi de ruimte voor andere genres om eens te bezoeken en onderzoeken. Met name de donderdag en de zaterdag leent zich wel om even wat meer buiten het boekje te kijken, zo heel veel had ik daar niet aangestreept, maar dan zul je zien dat je dan alsnog van alles kunt aflopen. Op vrijdag- en zondagavond staat er juist wat veel tegelijk van wat ik graag wil zien, maar dat hou je toch. Meestal kies ik dan wel voor de bands die ik nog niet eerder heb gezien. Ook dit jaar lopen we met zes man rond, inmiddels allemaal vijftig-plus en altijd beregezellig ondergebracht in een huisje bij de Beekse Bergen. Het valt ons weer op dat we soms behoorlijk verschillende routes afleggen op het festival, ondanks dat we wel aardig dezelfde smaak hebben. Ja, sommigen zitten ook meer bij de LOC Brewery en Biercafé Kadinsky. Speciaalbierdrinken is ook een vak apart. LOC Brewery is wel een mooie plek om de dag te starten overigens. Op donderdag is het weer nog wat grijs, maar verder is het aangenaam met regelmatig een lekker zonnetje en middagtemperaturen van rond de 17 graden, alleen op zondagavond vallen een paar buien. Lekker om even buiten in het zonnetje op te starten dus met een Dinky, een Dolly of een Lord Nelson, toch niet al te ver van de Hall of Fame en de Koepelhal-zalen. En de (Ladybird) Skatehall, waar elke dag een aantal secret shows te vinden zijn. Was ook wel te verwachten, gezien het officiële Roadburn-bier “Secret Show” van het Uiltje. We zullen niet verdorsten. Het kwam dit jaar een paar keer uit om een van die secret shows te bezoeken. Ook bij Stoom 013 en in de entreehal van The Hall of Fame is goed speciaalbier te vinden en in de Hall of Fame kun je fijn binnen zitten. Die spoorzone is dus wel een goede plek om rond te hangen, beter nog dan het grote 013 zelf natuurlijk, al wordt daar weer dankbaar gebruik gemaakt van de trappen van de grote zaal. Je moet je voeten, benen en rug ook wel even rust gunnen natuurlijk van al dat staan, we zijn ook geen jonge schapen meer natuurlijk.
Naast al die locaties en zalen is er ook dit jaar weer een gratis toegankelijk OFFROAD-programma. OFFROAD brengt de stad – en haar inwoners – dichter bij Roadburn, en vice versa. Zo zijn er optredens (van meestal lokale/NL bands) in o.a. LOC Brewery, LOC hal, Little Devil, The Cat’s Back, Kaffee ’t Buitenbeentje en Café De Buizerd. Niet in Cul de Sac trouwens. Note to self: niet blind vertrouwen op de tijden in Clashfinder, want die klopten niet altijd voor het OFFROAD-programma, dus volgende keer beter even checken van tevoren met de officiële TimeSquare app. Het is een aardige aanvulling dat OFFROAD, al is dit bovenop het normale programma en de secret shows, dus waar haal je de tijd vandaan, maar toch kon ik nog het e.e.a. meepakken in Little Devil (Mantra Machine en Cthuluminati), en LOC hal (Myriad’s Veil, waar ik eigenlijk dacht Deepsky te zien). Daarnaast (niet gezien overigens) op de vrijdag nog crowdkill, de nieuwste (dans)performance van Anthony van Gog in de schouwburg, waarin een intens basgeluid de boventoon voert. Roadburn zoekt dus letterlijk en figuurlijk alle genres op, zowel wat betreft locaties als performances.
In die zin is het een heel breed programma, nog steeds onder de noemer ‘redefining heaviness’. Roadburn rekt de grenzen nog steeds verder op onder die betekenis, waarbij de kern ook steeds iets meer wordt losgelaten. Zo begon het festival toch ooit met (vooral) stoner en doom, en ook psych en post-rock/metal kwamen voorheen meer aan bod voor mijn gevoel. Tegenwoordig is het in het echte heavy spectrum nog veel blackmetal, screamo, hardcore (punk) of noiserock, maar daar tegenover kun je steeds meer grasduinen in allerlei andere genres, zoals elektronica en dark folk. En in de Paradox is er weer smakelijke jazz te vinden. Ja goed, dan mis ik nog wel een beetje de huidige toonaangevende en/of nieuwere bands in de woestijnrock-achtige genres, maar die vinden we ook we op de desertfest-achtige festivals. In die zin lijkt de organisatie nog steeds te zoeken naar de bijzondere acts uit de underground, die je nog niet (altijd) op andere plekken ziet of kunt zien, in een erg breed spectrum van stijlen. Ik vind het wel interessant om je zo af en toe te laten verrassen door acts die minder in je comfortabele bubbel zitten, dus in die zin biedt het festival nog steeds genoeg, ook al heb je dan een enkele middagje weinig te doen (de zaterdagmiddag bijvoorbeeld). Mooiste voorbeeld dit jaar hoe uiteenlopend de acts wel niet zijn, is de route die we op zondag lopen, van de doom van Insect Ark langs de bezwerende alt-country van Michael Gira and Kristof Hahn, langs de donkere (maar mooie) singer-song-folk van Midwife (solo) en Cinder Well (ook solo trouwens), gevolgd door de flexibele en opwindende prog/blackdoom/stoner/psych van Cthuluminati, met daarna gelijk een knoerthard beukende industrial blacktechno-set van Violent Magic Orchestra, een stukje heerlijke sludge/post/doom van Pothamus, helemaal afgetopt door een spannende set van blackened psych/kraut-act Haunted Plasma (met zangeres Ringa Manner) op de main stage van 013. De organisatie programmeert weer veel nieuwe, onbekende acts uit de underground, maar er is ook ruimte voor bands (of muzikanten) die er al vaker stonden (neem Thou, Big Brave, Oranssi Pazuzu, Cave In, Messa, Kylesa, The body, …) of ze spelen meerdere sets (Steve Von Till, Midwife, Envy, Sumac, Bo Ningen, Temple Fang, Thou, Uniform, Ponte del Diavolo). Sets speciaal gemaakt voor Roadburn (commissioned) zijn Industrial Growth door het elektronische Warrington-Runcorn New Town Development Plan en Something To Lose van Throwing Bricks en Ontaard. Ook wel weer bijzonder, als resultaat van de jarenlange samenwerking van Roadburn met muziekopleidingsinstituut Metal Factory uit Eindhoven, staat dit jaar Haatdrager op het menu. Verder zijn er weer veel bands die hele albums integraal spelen en verder nog wat bijzondere samenwerkingsverbanden zoals The Body & Dis Fig, Midwife & Vyva Melinkolya/Thou, Gnod Drop Out With White Hills, New Age Doom feat. Yuvaband, Sumac & Moor Mother en Throwing Bricks en Ontaard. Of je staat gewoon moederziel alleen op het podium, zoals Supplicate, Warrington-Runcorn New Town Development Plan, Midwife, Cinder Well en The Bug. En opvallend genoeg een band die we in Nederland al veel vaker zagen en ik had nooit gedacht dat die hier een keer zouden staan: Altin Gün, met hun dansbare Turkse psychedelische folkrock. Het Roadburn volkje kan dit allemaal prima aan denk ik. We zijn open-minded en tolerant, naar alles dat net een beetje anders is dan anders. Dat is voer voor leven. En dat verbroedert. Zolang er maar een donker randje aan zit, denk ik.
Maar wat hebben we dan allemaal gezien? Althans ik dan, want dit is mijn eigen dagboek. En wat hebben we allemaal gemist? Een klein overzichtje dan. Vooruit.
Woensdag
Op woensdagavond is weer traditioneel The Spark, om het het vuur van het festival te laten ontbranden. In de kleine zaal van 013 hoef je je festivalbandje nog niet te laten zien (je kunt hem dus al wel ophalen) en kun je kijken naar bands als Rattenburcht, Thou en Temple Fang. Na een traditioneel drankje en hapje bij Bakker, pakken we Temple Fang nog even mee, want wat lekker is hoeft niet van heel ver te komen. De Amsterdamse band staat wel vaker hier of in de buurt, maar toch is het fijn om dit weer even te ondergaan, ze hebben ook net nieuw materiaal onder de arm meegenomen; het blauwe album Lifted from the Wind. Daarvan komt het lange “Once” als eerste langs geloof ik, gezongen door Jevin de Groot (gitarist en tattoo artist), gevolgd door “The River” en “Harvest Angel”. Mooi ruimtelijk allemaal, met fijne psychedelische effecten, strak drumwerk en vlagen van opwinding, maar ook wat lang uitgerekt allemaal, wat ons wat ongeduldig maakt in de lange, edoch sfeervolle stukken.
Donderdag
Opwarmertje vandaag is Xiu Xiu in de The Terminal, want we zijn er nu toch. Dit is een Amerikaanse experimentele band, opgericht in 2002 door singer-songwriter Jamie Stewart, aangevuld met Angela Seo (elektronica/synths en spoken word/zang/krijszang). Hier en daar aangeduid als duo, zo waren ze hier vorig jaar ook te vinden volgens mij, maar vandaag hebben ze een (grijze) drummer meegenomen, die er af en toe nog een lekkere klap op geeft. Dat is ook wel eens lekker trouwens; het geheel een duidelijke drive en richting geven, samen met die suspense door synthesizer-drones. Soms blijft het namelijk wat hangen in experimentele collages of noem het dan maar avant-garde, met ook de gekke fluitjes van Stewart en zijn overdreven knauwerige zang (daar moet je van houden denk ik).
Misschien niet de beste keuze om dan Oranssi Pazuzu te laten schieten, maar die zag ik vorig jaar al en komen we dit jaar nog wel een keer tegen. We kiezen voor Supplicate in de Hall of Fame, een project van Andy Gibbs uit New Orleans, gitarist van Thou. Ik verwachtte hier lekkere donkere soundscapes met doomy drones. Met duistere beats en onheilspellende geluiden, zo las ik ook. De elektronica uit de laptop klinkt wel vet, moet ik zeggen. De Hall of Fame buldert weer bijna uit zijn voegen en interessant is dan ook wel het idee om daar wat elektrisch gitaargeluid overheen te gooien. Alleen neemt zijn wat zoetige en niet al te geweldige zang en gitaarspel wat veel de overhand, alsmede zijn drang naar melodie, zoals in die mierzoete cover van “Nights In White Satin” (The Moody Blues). Nee, dan is zijn elektronica nog best wel interessant, maar dat zou ik veel meer prominent in beeld zetten. Beetje onevenwichtig zo en uiteindelijk valt het optreden dan ook wat tegen.
Even een stukje Buñuel dan, dat net zoals Xiu Xiu niet hoog op de agenda stond, maar we zijn toch in buurt. Vandaag leent zich er ook wel voor om een beetje heen en weer te hoppen en spontaan dingen te checken. Waar het geluid bij Xiu Xiu spatzuiver stond, klinkt het hier wat modderig, het blijft wat lastig goed te krijgen in deze koepelhal (of tunnelhal), ook al hangen er een tweetal doeken aan het plafond. Het maakt ook wel uit waar je staat, merken we. Maar waar Supplicate dan wat tegenvalt, vinden we dit juist veel lekkerder dan gedacht. De imposante zanger van Buñuel, Eugene S. Robinson, kennen we ook van Oxbow trouwens, dat we recent nog zagen in het voorprogramma van Mr. Bungle op de 013 main stage. Ik zou graag Mike Patton hier eens zien trouwens, maar dat terzijde. Ook terzijde misschien, maar Robinson zou Oxbow niet lang na dat optreden hebben verlaten, aldus hier. Hier heeft de zanger uit San Francisco een Italiaanse band om zich heen verzameld en we horen lekkere rauwe rock ’n noise, vet aangezet in standje doorbeuken. Belangrijke aanjager is de drummer (Franz Valente, als ik dat goed heb) die lekker uptempo doormept in fijne patronen, maar hier en daar horen we ook wat doomy passages. Zeker niet verkeerd voor nu.
Kylesa zag ik lang geleden (in 2012) in Doornroosje, toen nog met twee drummers. Er is nu een langverwachte reünie begrijp ik van deze Amerikaanse psych-/sludge-metalband, opgericht in Savannah (Georgia), eerder te zien geweest op het festival in 2010 als ik me niet vergis en vorig jaar weer bij elkaar, na een pauze van zes jaar. Frontdame Laura Pleasants vuurt de boel goed aan, het viertal beukt aardig door in de grote zaal van 013, waar het geluid stevig, maar wat massief staat afgesteld. Dikke fuzz, uptempo riffs, flink stevige bassen en een gespierde drummer. Dat beukt dus soms wel lekker door, maar klinkt wat dichtgesmeerd en wat meer van hetzelfde op een gegeven moment.
Even kijken in de kleine zaal ernaast naar Ex-Easter Island Head, recent nog te zien geweest op het Rewire-festival en vorig jaar op Le Guess Who? (check hier). Met vier man zijn ze, allemaal achter een ‘prepared’ bas of gitaar, aangevuld met percussie en wat potjes en pannetjes-gefröbel. Net wat te experimenteel voor mijn smaak, en wat langdradig en traag in opbouw.
Toch maar even doorlopen naar Faetooth in de The Terminal, een trio dames uit L.A. met doorbeukende fuzzy doom. Achteraf lees ik discussies over het mindere geluid, maar dat valt me dan wel weer aardig mee waar ik sta. Ja het kan wat wollig klinken hier, maar het geluid knalt nog aardig door. Hun muziek combineert zware riffs met dromerige melodieën, zo lezen we, wat resulteert in een unieke stijl die ze zelf omschrijven als ‘fairy doom’. De zang is wat minder goed te horen, maar dat is weer een voordeeltje, zo fantastisch zingen (of schreeuwen) ze ook niet. Ik vind er wel een paar interessante stukken in zitten, met name met een fijne bak aan effecten, maar ze houden ook niet altijd de spanning vast. Deze week werd aangekondigd dat ze naar Merleyn in Nijmegen komen trouwens (op 24 juni).
Niet alleen jazz dit keer in Paradox (weer open op vrijdag en zaterdag), maar vandaag ook in de Hall of Fame. Met FIRE! krijg je een lekker potje freejazz voorgeschoteld, opvallend zonder leadgitaar, maar wel met een lekkere saxofoon. Beetje freaky wel, met ook ergens een dwarsfluit(!) maar het is wel even wat anders, steeds op een prima bedje van drum en bas, met steeds ook een lekkere lik funk. Ook een rustig stuk kan rekenen op enthousiaste reacties en een extra stukje freaky solo met extra fuzz op de bas glijdt er ook wel in natuurlijk. Hoogtepuntje vandaag!
Dan is het een beetje een gewaagde keuze om buiten het festivalterrein te gaan kijken en bands te moeten missen als als Envy, Gilla Band of The Bug. The Bug, oftewel Kevin Martin, staat hier overigens alleen op de main stage met dikke elektronische industrial techno hardcore dub (of zoiets). Had ik ook wel willen zien. Maar Mantra Machine in het OFFROAD programma in Little Devil trekt ons iets te veel en we zijn daar met onze hele club te vinden in dit kleinere muziekcafé. Het instrumentale stoner/kraut/space/pysch-trio stond al eens eerder op Roadburn (Cul de Sac, 2016) en vorig jaar maakten ze al dik indruk op Sonic Whip, waar we dus ineens Selwyn Slop (voorheen in Monomyth) op bas zagen spelen. Lekker dit, in dit achterzaaltje. Hypnotisch en groovy spul met een lik suspense. Hier lust ik best pap van. Mooie afsluiter van de avond.
Dan nog even de jas ophalen bij de lockers op het terrein van de Spoorzone, maar de beveiligers hebben het al dichtgegooid (er was toch niks meer te doen), maar gelukkig laten ze ons toch even toe om onze spullen op te halen. Niet handig dus om het terrein al rond middernacht dicht te doen met dit soort lockers, maar ze zouden het doorgeven aan de organisatie.
Vrijdag
We openen vandaag met het Italiaanse Messa in de main stage, dat al eerder op het festival stond (in 2019 en 2022), Ik zag ze nog in Merleyn in 2023 en Desertfest Antwerp 2024 trouwens. Altijd fijn om een fijne zuivere zang te horen (Sara Bianchin), zo horen we er gelukkig meer dit jaar (o.a. Midwife, Cinder Well). Focus vandaag is op het nieuwe album The Spin, dat ze hier integraal spelen. Nog steeds is de muziek soms zwaarder aangezet, maar niet zo massaal als de wat dikkere doom die ze eerder ook wel maakten, maar tegenwoordig lijkt het wat lichter te verteren heavy of occulte rock met een melodieuze inslag, denk ook aan het wat ouder werk van The Gathering wellicht of The Devil’s Blood of Dool. Het staat ze wel goed, al vind ik het vandaag ook wel weer lekker als er toch wat steviger aangezet wordt (“Reveal” bijvoorbeeld). Prima opener van de de dag.
Hier en daar staan dan toch lange rijen voor de ingang en dan wordt het wat lastig om snel even wat bandjes te checken, met name in de Spoorzone valt dat op, maar ook de kleine zaal in 013 staat soms al vrij vroeg vol. Gelukkig kom ik wel binnen bij de bands die ik echt wil zien en dat is een kwestie van op tijd komen. Misschien komen er vooral veel mensen af op schreeuwerige blackmetal of hardcore noisepunk. Ja, zo kom ik die hele Engine Room niet in dit jaar. Niet erg. Er is altijd een tweede plan. Zo had ik Envy wel eens gezien (Soulcrusher 2022) en Roadburn wilde de band ook graag een keer hebben. Ik trek die schreeuwerige zang wat minder, maar het blijft een uitstekende band, muzikaal gezien. Een dag eerder speelden ze hun album A Dead Sinking Story uit 2023 en vandaag mag de Japanse band weer op de main stage klimmen om hun meest recente aanbod Eunoia in de schijnwerpers zetten, evenals enkele andere geselecteerde nummers uit hun ‘moderne tijdperk’, zo kunnen we lezen. De zes Japanners brengen hun screamo, post-rock of post-hardcore massief en melodieus met grote gebaren, af en toe afgewisseld met wat sfeerstukjes.
Dan iets heel anders met Warrington-Runcorn New Town Development Plan, oftewel Gordon Chapman-Fox, die alleen hier met zijn elektronische apparatuur staat in de kleine zaal van 013. Elektronische muziek in de lijn van X-Rated op de Concertzender. Bob Rusche, presentator van dat programma en uiteraard ook aanwezig hier, had ook dit jaar een episode gewijd aan Roadburn, waarin Walter Hoeijmakers te gast was, uiteraard creatief directeur van het festival (hier nog een interview met hem trouwens). Volgens Hoeijmakers hadden ze nog niet eerder iemand uit deze scene gevraagd (de vergelijking met Craven Faults wordt nog gemaakt ergens) en dan gelijk met een speciaal stuk voor Roadburn: Industrial Growth. Ik vind het wel mooi, ik luister X-Rated ook vrijwel elke week om eens buiten mijn normale bubbel te komen en zo voelt dat op Roadburn ook wel even. Er waren overigens wel eerder van die elektronische eenlingen, zoals bijvoorbeeld Mai Mai Mai in 2023 en vorig jaar zagen we Miaux alleen op de synthesizer, dus het lijkt me al wel langer een bewuste keuze van de organisatie om ook die kant van het spectrum te belichten op het festival. Het nummer “London’s Moving Our Way” van Warrington-Runcorn New Town Development Plan stond trouwens in 2023 in mijn top 100, ten teken dat het langzaam ook mijn vaste bubbel binnen sijpelt. Vandaag zou een iets stevigere set zijn, maar op zich is het nog steeds wel een herkenbare en sfeervolle, spannende collage van electronica/sequencers. Heerlijk om even op een andere manier weg te zweven. Hoe zoiets er live uit kan zien en ongeveer klinkt, kun je hier mooi zien trouwens. Als het dan toch elektronisch moet, dan graag dit ja. Heerlijke klanken.
Snel de oversteek maken naar de spoorzone, waar Zombie Zombie aantreedt in The Terminal en daardoor mis je weer The Body op de main stage. Maar goed, dit leek me wat interessanter en draaide ik thuis ook al wat vaker. Kraut. Synths. Sax. Psych. Twee drummers. Dat werk. Etienne Jaumet was hier in 2022 samen met Slift te zien en is hier de elektronische aanjager op de achtergrond met zijn berg apparatuur. De band heeft een nieuwe album Funk Kraut uit en die titel dekt gelijk de lading. Beetje cheesy soms en wat eighties-geluid. Hier en daar een knipoog naar Kraftwerk, denk ik dan (met zo’n computer-stem ook), lekker ritmisch, ook al zitten live drummers soms een beetje naast het ritme. Het is ze vergeven. The Terminal blijft niet vol staan voor dit gezelschap, maar ik vind het wel een lekkere synths/kraut trip.
Gauw door naar de Next Stage waar Harvestman staat, een project van Steve Von Till (Neurosis), hier aangevuld met een extra muzikant op gitaar en synths/elektronica. Harvestman speelt hier Sounds from Triptych, oftewel nummers van de trilogie Triptych. Walter Hoeijmakers legde in X-Rated uit dat hij ondersteboven van deze plaat was en dit project graag wilde hebben op het festival. Eenmaal gevraagd vroeg Steve Von Till zich wel even af of hij dit wel live kon brengen, want hoe moest hij dat dan doen, maar een week later kreeg Hoeijmakers toch te horen dat hij het graag wilde doen. Natuurlijk! En dat is wel mooi, dit soort connecties met artiesten, die graag iets extra’s over hebben voor Roadburn. Van deel twee van Triptych had ik zelf “Damascus” nog in mijn top 100 van 2024 staan (leuk voor mijn eigen dagboek), dus ik wist ook wel dat ik dit ook wel zou waarderen en dat nummer komt vandaag ook voorbij (zie setlist). Allemaal een beetje in obscuurdere psych/kraut-sferen, maar bezwerend fijn.
Vandaag is een dag om veel leuks te missen, het optreden van Harvestman gaat ten koste van MAQUINA., maar die had ik al gezien eind vorig jaar in Merleyn en de band is ook nog te zien op het Valkhof Festival deze zomer (op vrijdag 18 juli). Terug naar de kleine Next Stage in 013, waar ik ook wel erg benieuwd was naar New Age Doom & Tuva Band en dat optreden begint 10-15 minuten later door een hardnekkige brom in het geluidssysteem op het podium. Maar ja, je moet toch een keer van start gaan. New Age Doom is een Canadees duo dat jazz, drone en psych op een opwindende manier combineert, zo lezen we. De band heeft hier de Noorse muzikant Tuva Hellum Marschhäuser meegenomen, ook wel bekend als Tuvaband. De drummer gaat heerlijk wild tekeer, wat een held! Het geluid is stevig en de gitaar tovert ook stevige bassen tevoorschijn, wat ik wel fascinerend vind. In het begin is de zangeres even niet te horen, maar gelukkig trekt dat snel bij. Toch wel bijzonder weer, een goede zangeres (Haunted Plasma had ook een zangeres meegenomen op zondag trouwens). Hun gezamenlijke album uit 2023 There Is No End komt integraal voorbij, met daarna nog een paar nummers van Tuvaband (“Blue” en “Seven Ways of Floating”) en New Age Doom (“Step in Space”, nummer met Lee “Scratch” Perry van het gezamenlijke album uit 2021). Jazz en melodie draaien mooi door elkaar, al vloeit niet alles even geniaal, maar doorgaans is het wel enorm vet. Bijzonder en goed dit.
Snel schakelen vanavond, want er is veel goeds tegelijkertijd. Een klein stuk van Gnod Drop Out With White Hills dan nog in de The Terminal, want een goede dosis psych glijdt er altijd wel in. Beide bands zijn vaker op het festival geweest en deze samenwerking bestaat ook al wel langer, sinds 2010 geloof ik. Drop Out III, uitgebracht dit jaar, is veel meer dan een heruitgave. Het album staat vol met nog nooit eerder gehoorde geluiden die zijn opgenomen in wat de bands het ‘Drop Out-tijdperk’ noemen, een goede gelegenheid om ze samen op het festival te vragen. Ergens zullen we wel zijn binnengelopen bij de laatste nummers, zoals “Run-A-Round” en “Per Sempre”. Aangevuurd door White Hills’ Ego Sensation op drums zo te zien en Dave W. op gitaar, met wat Gnod leden op andere instrumenten. Gnod kan nogal een noise/beukband zijn, maar hier is het meer psych en kraut en eigenlijk smaakt dat best wel naar meer. Lekker.
De Paradox is altijd een geweldige zaal, waar we regelmatig te vinden zijn, en vandaag zijn we er voor het afsluitende Under The Reefs Orchestra, met gitarist Clément Nourry, saxofonist Marti Melia en drummer Jakob Warmenbol. Dit soort fijne bands lijken eigenlijk vooral uit België te komen. Is er leven op Pluto? Nee. Wel in de Paradox vanavond, met een enorm fijne set postrock/postjazz, of hoe je het wilt noemen. Denk ook een beetje aan (de suspense van) Dans Dans, of de jazz van Ottla, bands die we hier ook eerder zagen. Ja, de tragere stukken vergen soms wat geduld, maar het is best sfeervol en zeker als het tempo omhoog gaat vliegt de adrenaline ook omhoog. Logisch. Uptempo funky stukken worden mooi aangevuurd door de sax, die hier surrogaat is voor een basgitaar. Ineens klinkt dat heel logisch allemaal.
Zaterdag
Op de zaterdag had ik weinig must-see acts aangestreept en dat leent zich dus goed voor een spontane ontdekkingstocht door het programma. Ik probeer maar eens een stukje mee te pakken van Deepsky in LocHal, onderdeel van het OFFROAD programma. Maar het tijdschema klopt dus niet en zie nog een stukje van het duo van Myriad’s Veil uit Amsterdam, een psychfolk project van Temple Fang gitarist Ivy van der Veer en singer-songwriter Ismena. Ze zijn alweer toe aan de laatste nummers en dat is prima. Prachtige locatie hier trouwens voor optredens, daar mag van mij best meer geprogrammeerd worden.
Ik ontmoet weer wat festivalmakkers en samen lopen we richting de Next Stage voor Vyva Melinkolya, die ik niet direct had aangestreept. Ze speelde eerdere sets als Artist in Residence op het festival met Midwife en een set waarin ze haar album No Depression In Heaven integraal speelde met extra muzikanten. In deze derde set presenteert ze hier (solo) haar verzamelde werken, die tussen 2017 en 2020 zijn uitgebracht. Beetje rustig, maar wel okay als opstarter, met gitaar en elektronica en een beetje zuchtzang. Beetje slaperig. Licht hypnotisch, repetitief, dromerig.
Prima overgang als zodanig op de vroege middag (voor ons gevoel dan) naar Steve Von Till (gitarist van Neurosis), die we gisteren nog als Harvestman in de kleine zaal zagen, maar hier op de main stage mag openen. Mooi hoe Von Till eerst uitgebreid de organisatie en het festival zelf bedankt. Steve Von Till is hier met twee extra muzikanten op cello en synths/gitaar. Von Till klinkt zelf donker en stemmig en wat somber, met een stem die doet denken aan Mark Lanegan of Tom Waits. Muzikaal is het mooi en ingehouden met een prachtig donker randje, maar ook wel wat depri en traag. Wat dat betreft duurt de set voor mijn gevoel dan net wat lang op een gegeven moment.
Het is een beetje zoeken en ronddwalen daarna. Er staan rijen voor Uniform in The Terminal en we besluiten toch maar even zo’n secret show mee te pakken, van Temple Fang in het skatepark achter de Hall of Fame dus. De set is vergelijkbaar met die van woensdag denk ik. Leuk om deze locatie nog even te bezoeken. Geinig ook om te zien hoe de geluidsman actief de effecten van de gitaristen aanstuurt met een eigen pedaaltje aldaar. Muzikaal een beetje meer van hetzelfde.
Meest logische in het programma voor ons is dan een nieuw bezoekje aan Paradox voor Early Life Forms. Gitarist Vitja Pauwels is een van de meest vitale en onophoudelijk nieuwsgierige muzikanten van België. Early Life Forms is slechts een van Pauwels’ vele ondernemingen, zo lezen we, maar zeker een van zijn meest bepalende. Een vagevuur waar latin-jazz, experimentele rock en meeslepende filmische melodieën op magische wijze samensmelten, zo staat in de beschrijving. Dus wie ben ik om iets anders op te schrijven. Het viertal maakt er een smooth potje van, op Hammond orgel, drums, bas en leadgitaar, met ergens nog een razendsnelle snaarwissel van Pauwels zelf. Het is mellow, vrij rustig, maar wel okay. Er mag van mij altijd wel iets meer pit in, maar ook dit is weer een goede Belgische band, die hier naar eigen zeggen voor het eerst buiten hun eigen land optreedt.
Weer even helemaal terug naar 013 lopen voor nog een klein stukje Kuunatic, dat ik zelf niet direct had aangestreept, gezien ook hun optreden op het Valkhof Festival in 2013. Psychedelische synthrock, met een beetje gefröbel, licht experimenteel en met Japanse jengel-zang, zo schreef ik al op toen, ook wel omschreven als “tribal-psych”. Nou goed, het valt me nog wel mee vandaag, maar echt warm wordt ik hier ook niet van, het mist toch wat punch van een echte gitaar geloof ik.
Hapje eten, vermoed ik, en weer terug naar de neo-jazz van Ill Considered in Paradox waar het echt volle bak is nu. Ook dit is wel smoothy jazz van dit Britse ensemble, met Idris Rahman (saxofoon), Liran Donin (bas), Emre Ramazanoglu (drums). Maar het is toch veel meer gefröbel op de vierkante centimeter dan het (voor mij) fijnere Early Life Forms en daardoor kom ik er niet helemaal lekker in. Dat kun je wel eens hebben, zeker met jazz zijn de grenzen soms wat dun.
Dat geeft ons wel de gelegenheid om op tijd op pad te gaan en in de rij te staan voor de secret show van Bo Ningen, al regelmatig gezien (in 2023 nog op dit festival zelfs), maar dát wil ik wel eens meemaken in die skatehall daar, het lijkt me een ideale gelegenheid om ze daar eens van dichtbij te zien en dan niet in een overvolle zaal, wat dat betreft wel handig dat ze daar een maximum capaciteit aanhouden van iets van 350 man geloof ik. Ik weet niet zeker of ze ook hier alles van “Line the Wall” uit 2012 spelen overigens, zoals een dag later op de main stage, het zou maar zo kunnen, maar het klinkt wel weer als een geniale hard psychende en groovende set van deze vier Japanners, die er weer vol voor gaan zo te zien. Geen vreemde poppy intermezzo’s dus of andere eclectische rare of elektronische fratsen, zoals de band ook wel eens speelt, maar gewoon een dikke heavy psych set om van te watertanden. Tijdens het foto’s nemen vooraan sta ik met mij neus op gitarist Kohhei Matsuda en zie hoe hij zijn effecten live speelt. Ook die fantastische poses en grimassen van zanger/bassist Taigen Kawabe zijn heerlijk om zo dichtbij te zien. Wat immens fantastisch!
Dan is het kiezen en dat gaat ten koste van Kaukolampi en de Heavy Jazz Jam in de Paradox, maar we kiezen voor (het Franse) Foudre!, dat project van Oiseaux-Tempête kernlid Frédéric D. Oberland, vergezeld door Romain Barbot (Saåad) en Paul Régimbeau (Mondkopf). Het drietal heeft een hele bak elektronica voor zich staan hier in de kleine zaal van 013, waaronder modulaire en analoge synths, digitale synths en effectpedalen. D. Oberland zien we hier ook af en toe met een fluit. Het is een beukshow met een heel hard volume, soms echt een beetje over het randje (zelfs met mijn – 20 dB oordoppen), maar toch wel erg lekker. Ambient, drone, post-punk, techno, psych,… geef dit beest maar een naam.‘De verhalende dimensie doet denken aan de soundtrack van een sciencefictionfilm en voert ons mee door de labyrinten van een neo-Lovecraftiaanse visie, naar een post-AKIRA-wereld waar menselijk en niet-menselijk leven (opnieuw) mogelijk zou kunnen worden, waar alle vormen van (over)levende wezens weer samen zouden kunnen leven…’, aldus de beschrijving bij het album Voltæ (Chthulucene) op Bandcamp. Oftewel een interessante en ruimtelijke elektronische beukset, aldus mezelf.
Zondag
De zondag was vroeger een afterburner en deze dag voelt dan ook nog steeds aan als een extra dagje in het programma. Meer dagen hoeft voor mij ook niet, maar er staan vanavond wel een paar mooie dingen op het programma. We starten met Insect Ark in de kleinere Next Stage, ooit nog de allereerste act op (de eerste editie dus van) Sonic Whip. Van origine is het een soloproject van Dana Schechter (Berlin-based), en we zien nu geen duo, maar een trio, waardoor de muziek ook beter uit de verf zou kunnen komen (zo las ik). Waar we toen Ashley Spungin op drums zagen, zien we daar nu Tim Wyskida (KHANATE, Blind Idiot God), aangevuld met Lynn Wright op lapsteel- en elektrisch gitaar. In 2018 was het zonder zang geloof ik. En toen speelde ze zelf met name lapsteel. Ergens lijkt het voor mijn gevoel vandaag toch iets meer in een standaard kader te zitten. Vond ik het in 2018 dan toch een tikkeltje interessanter? Nou ja, de zang is wel prima en de band straalt een aardige doomy sfeer uit natuurlijk. Muzikaal is het verder niet heel veel anders misschien, maar wel prima, met vooral materiaal van Raw Blood Singing uit 2024. Het sfeertje wordt wel steeds beter tijdens dit optreden overigens, met ook wat langere (doom)stukken en iets meer post/psych-nuances, en als laatste het heerlijke “The Vanishing” (uit 2020) dat mooi en grotesk wordt opgebouwd.
Michael Gira en Kristof Hahn (van Swans uiteraard) stonden in 2022 ook al eens in de Stevenskerk in Nijmegen, maar dat had ik toen maar overgeslagen. Ik hoor liever het hele orkest van Swans, maar goed. Gira is ergens wel een held natuurlijk en ik was op zich wel benieuwd hoe die Swans nummers vandaag zouden klinken, met Gira op akoestisch gitaar en Hahn op lapsteel. Gira heb ik wel eens een vriendelijke hand geschud toen hij met cowboy-hoed mijn merchandise tekende (een DVD van Swans geloof ik), maar vandaag lijkt hij pissig op van alles, maar ik begreep dat hij dat wel vaker is. Hahn is het blijkbaar wel gewend, want hij reageert nauwelijks en blijft de ruste zelf. We krijgen inderdaad wat Swans-covers voor de kiezen in de wat kalere, maar soms wel mooi bezwerende vorm, zoals “The Healers”, “I am a Tower”, “Guardian Spirit”, “It’s Coming It’s Real” en “God Damm the Sun”. Bij een nummer zit Gira wat naast de toon met zingen en dat is wel jammer, maar verder klinkt het dus wel redelijk bezwerend in een ander soort dimensie, maar ergens blijft het ook wat kaal en is het wat meer van hetzelfde op deze manier. Uiteindelijk haak ik ook voortijdig af.
Dat geeft ons wel de gelegenheid om nog een klein stukje Midwife te kijken in The Terminal, dat toch niet vol staat. En het is wel weer eens aangenaam anders om Madeline Johnston hier alleen met elektrisch gitaar nummers te horen spelen, van albums als Forever (2020) en Like Author, Like Daughter (2017). Haar meer recente album No Depression In Heaven speelde ze een dag eerder met Thou als muzikale ondersteuning. Muzikaal vind ik het nog wat lastig te beoordelen, het is wel wat dromerig en mooi, maar niet alles raakt me.
Nu we toch bezig zijn met schone zang van een zangeres op gitaar, kunnen we ook wel even buurten bij Cinder Well in de Hall of Fame, het project van Californische multi-instrumentalist, songwriter en producer Amelia Baker, door sommigen ook getipt. Melancholische droomfolk voor fans van Lankum, Marissa Nadler en Julia Holter, zo lezen we hier. Ook wat soft en luchtig misschien voor mijn smaak, maar wel bijzonder in de afdronk, in een volgepakte zaal.
Op tijd dan naar Cthuluminati (uit Rotterdam) in Little Devil, als onderdeel van het OFFROAD-programma. Zin in lekkere doorbeukende gitaarmuziek en dat krijgen we. Althans, we moeten eerst even wachten. Het tijdstip klopt weer eens niet in de Clashfinder, maar we vermaken ons wel even met Formule 1, dat op een groot scherm wordt uitgezonden. En een goed potje bier natuurlijk. Cthuluminati wordt omschreven als een mix van psych, blackened stoner, sludge en doom en progressieve elementen. Klinkt lekker in dat achterzaaltje, met knappe toonladdertjes van de gitarist op links. Opwindend flexibel allemaal en ook headbangend doom als het moet. Melodieus ook als een rock-opera soms. Goed spul om even je slaap uit je ogen te wrijven en je te voorzien van nieuwe duistere krachten.
Het kan altijd dikker en vetter natuurlijk. Violent Magic Orchestra (VMO) stond al eens eerder op dit festival (in de Patronaat, ook op zondag in 2018). En Soulcrusher 2023. Het is weer een dikke industrial-techno-black beukshow met flitsende visuals om van te watertanden. Zoiets valt lastig te omschrijven en moet je vooral eens meemaken. Wat betreft performance, gekkigheid en intensiteit een beetje als Igorrr, schreef ik al eens eerder, maar dan weer anders. Muzikaal wordt het vooral aangestuurd door synths/elektronica, aangevuld met elektrische gitaar. The Terminal wordt op het einde van het festival nog even vakkundig gesloopt en dat is simpelweg fantastisch.
Jammer van de overlap van Pothamus met van alles op dit moment, maar we kunnen toch nog een klein stukje meepakken van deze giganten uit België. Want dat zijn ze, vind ik. Geheel terecht dat ze hier eindelijk eens staan. Hun heerlijk broeierige en dreigende sludge/post/doom-metal verdient deze doorbraak, die ik voorspelde met hun nieuwe album Abur. Ze staan op vele plekken dit najaar, waaronder Pelagic Fest (24 augustus), Soulcrusher (11 oktober) en Burgerweeshuis (21 november), dus gaat dat zien.
Maar toch gaan we ook weer snel door naar de hiernaast gelegen main stage voor Haunted Plasma, omdat ik die graag een keer live wilde zien. Het is de afsluiter op het hoofdpodium van het festival en dat is nog een heerlijk toetje om volledig in me op te nemen. De band was een van de smaakmakers van Roadburn Redux, de online editie van het festival in 2021 en wat is er beter om zo’n band dan ook een keer in het echt te kunnen aanschouwen. Bijzonder, de Finse band speelt hier hun eerste live-set buiten Finland (en de vierde show ooit) en bestaat uit Juho Vanhanen (Oranssi Pazuzu, Grave Pleasures), Timo Kaukolampi (K-X-P, Op:l Bastards) en Tomi Leppänen (Circle, Aavikko, K-X-P), vandaag aangevuld met zangeres Ringa Manner (Ruusut, The Hearing). Ergens komt – als ik me niet vergis – gitarist Niko “Ikon” Lehdontie van Oranssi Pazuzu nog even meespelen. De zangeres verzorgde al eerder zang op de plaat en klinkt hier op alle nummers gewoon erg goed. Het past goed bij deze muziek, dat omschreven wordt als een psychedelische kijk op black metal, al vind ik de black metal niet overduidelijk in het geluid, je zou het gerust ook een donker stukje psych/kraut kunnen noemen, maar dat is meer iets voor hokjesdenkers. Fijn sfeertje wel, soms loom geserveerd in soundscape-sausje, maar daarna gaat ineens weer fijn het tempo omhoog. Het afsluitende lange nummer “Haunted Plasma” is heel erg vet en dansbaar, dwingend en spannend. Van mij hoeft daar dan ook nooit meer een eind aan te komen, maar als het dan toch een keer stopt betekent dit voor ons ook gelijk het einde van een geslaagde editie van Roadburn.
Want u was weer mooi. Hoogtepunten van het festival waren zo ongeveer, in volgorde van opkomst: FIRE!, Mantra Machine, Warrington-Runcorn New Town Development Plan, Zombie Zombie, Harvestman, New Age Doom & Tuva Band, Under The Reefs Orchestra, Early Life Forms, Bo Ningen, Foudre!, Cthuluminati, Violent Magic Orchestra, Haunted Plasma. En ik had meer willen zien van Gnod Drop Out With White Hills en Pothamus. Zeker ook prima: Temple Fang, Buñuel, Kylesa, Messa, Envy, Steve Von Till, Insect Ark, Cinder Well.
Gemist, want je kunt nu eenmaal niet alles zien… Op donderdag: Oranssi Pazuzu, The Ex, Gilla Band, The Bug. Op vrijdag: Dis Fig, Maquina., Big Brave, Cave In, Bambara, Smote. Op zaterdag: Sumac & Moor Mother, Coilguns, Ponte Del Diavolo, Altin Gün, Ora Cogan, Grote Geelstaart, Kaukolampi, Heavy Jazz Jam. En op zondag misschien nog Gott.
Natuurlijk was het soms zoeken naar de fijnste bands in je eigen smaakgebied en niet alles lust ik in ruime mate, maar er was dus toch wel genoeg te vinden op het festival, dat zo mooi divers programmeert en daarmee een leidende en betekenisvolle rol in de underground wil blijven vervullen. Ik denk dat ze daar wel geslaagd in zijn en daarmee vermijden ze op de andere festivals te gaan lijken, die in dezelfde vijver vissen. Dat gezegd hebbende zou ik toch graag wat meer zien van mijn gading, er zijn de laatste jaren toch genoeg spannende bands opgedoken die hier niet zouden misstaan. En nog niet stonden. Voor zover ik weet dan. Denk aan Yoo Doo Right, Apex Ten, Spurv, Karkara, Bees Made Honey In the Vein Tree, Green Milk From The Planet Orange, REZN, A Swarm of the Sun, O., WuW, Travo, Skyjoggers, Nyos, ZAHN, Bismut, Maruja, Fuzzerati, Modder, GEO, Anushka Chkheidze, Butch Kassidy, Kombynat Robotron, Verstärker, The Psychotic Monks, Rotor, Naxatras, Krokofant, Electric Eye, A-Sun Amissa, Poltrock, GIÖBIA, Henge, Orsak:Oslo, Kameel, Throw Down Bones, Forever Pavot, Silent Whale Becomes A° Dream, Plank!, Novarupta, Den Der Hale. Je kunt maar een verlanglijstje inleveren voor volgend jaar, of niet?
Roadburn is terug in 2026 op 16 t/m 19 april. Zie je daar!?